کد خبر: ۷۰۲۳
کلاس تاریخ
شیخ فضل‌الله نوری چرا به دار آویخته شد؟
امام خمینی می‌فرمایند: «جرم شيخ فضل‌الله بيچاره چه بود؟ جرمش اين بود كه [می‌گفت] قانون بايد اسلامى باشد. جرم شيخ اين بود كه احكام قصاص [را] غيرانسانى نمى‌دانست، انسانى مى‌دانست.»
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ شیخ فضل‌الله نوری از علمای مبارز دوران مشروطه در مرداد 1288 به شهادت رسید. او که به دنبال مشروعه کردنِ مشروطه بود، از سوی مغرضان آماج توهین و تهمت قرار گرفت و او را به دروغ مخالف مشروطه خواندند. سرانجام نیز با همین اتهام، وی را به دار آویختند.
این درحالی بود که مقامِ دشمنان واقعی مشروطه را پاس داشتند. مثلا براى محمدعلى‌شاه - بزرگ‌ترين دشمن مشروطه - حقوق تعيين شد؛ پسر غيربالغش به پادشاهى برداشته شد و لياخوف فرمانده نظام بريگاد قزاق كه سال قبل مجلس را به توپ بسته بود، مورد عفو قرار گرفت. گويى تنها كسى كه در اين ميان به وظيفه خود عمل نكرده، شيخ فضل‌الله نورى بود.
در آن حال، دشمنان براى محاكمه شيخ از فضاى هيجانى و بى‌منطق حاكم برجامعه سود فراوان بردند. يپرم‌خان ارمنی معتقد بود اعدام شيخ بايد زودتر صورت گيرد، زيرا احساسات مردم خيلى زود فرو مى‌خوابد و اگر دیر شود، اجراى چنين حكم ننگينى امكان‌پذير نخواهد بود. از این رو شیخ به سرعت محاکمه و اعدام شد.
جرم شهید آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری مقابله با قوانین غربی و غیراسلامی بود. او می‌خواست قانون اسلامی بر جامعه ایران حاکم باشد. امام خمینی در این‌باره می‌فرمایند: «جرم شيخ فضل‌الله بيچاره چه بود؟ جرمش اين بود كه [می‌گفت] قانون بايد اسلامى باشد. جرم شيخ اين بود كه احكام قصاص [را] غيرانسانى نمى‌دانست، انسانى مى‌دانست.»
شيخ در آخرين دقايق حيات خويش ماندگارترين جملات را از خود به يادگار نهاد: «خدايا! تو شاهد باش كه من آن‌چه كه بايد بگويم به اين مردم گفتم... خدايا! تو خودت شاهد باش كه در اين دم آخر هم باز به اين مردم مى‌گويم كه مؤسسين اين اساس لامذهبين هستند كه مردم را فريب دادند... اين اساس، مخالف اسلام است... محاكمه من و شما مردم بماند پيش پيامبر محمدبن‌عبدالله(ص)».
منبع: کتاب «ستاره‌اى بر دار (نگاهى به زندگى شهيد شيخ‌فضل‌الله نورى)»
