تاریخ اجتماعی؛ تکدیگری در عکسهای تاریخی
تکدّیگری به عنوان آسیب اجتماعی پدیدهای پیچیده و دارای ابعاد و انواع گوناگون است. کم و بیش با آغاز مشروطیت دگرگونیهایی جدی در پیکربندی گفتمانی تکدیگری رخ داد. گدایان که پیشتر عنصرِ عادی ولو ناخوشامدِ منظره شهر بودند، طی فرایندی تدریجی اما قاطع، به نوعی دیگریِ مجرم، آلوده، و خطرناک تبدیل شدند. پس از جنگ جهانی دوم و به دنبال آسیبهای اجتماعی ناشی از این جنگ اذهان فعالان اجتماعی به سمت و سوی تأسیس بنگاههای خیریه برای رفع اینگونه آسیبها جلب شد. در این دوره به دلیل بازتاب مسائل اجتماعی در آثار ادبی و سینما و سایر رسانهها دامنه آگاهیهای اجتماعی و ضرورت رفع آسیبهای اجتماعی بیشتراحساس شد. فعالیت گروههای چپی و آرمانهای آنها برای کمک به فرودستان و مطالبه شرایط معیشتی برای کارگران نیز زمینهای برای توجه بیشتر به امور اجتماعی پدید آورد.
کد خبر: ۸۹۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۳
کارگران پنهان
گر چه در عکسها نیز کمتر میتوان عکسی یافت که بهدور از نمایشهای سیاسی و یا برای گزارش سیاسی از زنان کارگر باشد؛ اما در حاشیه همان کنشهای سیاسی صاحبان قدرت میتوان تصاویر زنان کارگر را مشاهده کرد. بخشی از عکسهایی که در مرکز اسناد در این مورد وجود دارد تصاویر مربوط به شرکت زنان کارگر در جشنهای 2500 شاهنشاهی است. بخشی نیز بازدید فرح پهلوی از کارخانه داروسازی و یا اهدا هدیه نمادین به چند کارگر زن است.
کد خبر: ۸۹۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۱
تاریخ اجتماعی| روایت چند عکس از پیشینه دستفروشی
دستفروشی، ازجمله فعالیتهای متداولی است که به صور گوناگون در زیست شهری به وقوع می پیوندد؛ با توجه به تاریخ ثبت عکسها از جمله عکسی که زنان دستفروش را در بازار به نمایش قرار میدهد؛ این سبک از دستفروشی به شکل جدیتر از دهه 30 شروع و در دهههای 40 و 50 روند رو به رشدی را در ایران داشته است. با توجه به رشد این فعالیت اقتصادی غیر رسمی در دهههای یاد شده، می توان چند عامل مهم در رشد این جریان را بررسی کرد. یکی از مهم ترین این عوامل جریان مهاجرتهای داخلی در ایران است. مهاجرت از روستا به شهر و مهاجرت از شهری به شهر دیگر که عموماً با سودای کار، درآمد بالا یا امنیت اتفاق میافتاد.
کد خبر: ۸۹۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۴
به بهانه روز ارتش
درباره ارتباط ارتش و قدرت سیاسی و جایگاه آن در دوره پهلوی اول و دوم مقالات مختلفی به رشته تحریر درآمدهاند. اما کمتر توجهی به عکسها به عنوان سند صورت گرفته است. در این تصاویر چند نکته قابل توجه وجود دارد. یک مورد از این نکات را می توان با اشاره به لباس نظامیان عنوان کرد. بیشتر نظامیان داخل تصاویر نیروهای سرباز در ارتش هستند و نه فرماندهان رده بالا، سربازانی که از دل این مردم وارد نیروی ارتش شده بودند و پیوند و نزدیکی بیشتر با بدنه جامعه انقلابی داشتند. نکته دوم در این عکسها، زاویهها و نگاه عکاسان است که به طور مشخصی در تلاش هستند تا همراه شدن نیروهای ارتش را با مردم نشان دهند و به این طریق یا درصدد تشکر از آنها یا در پی تعریف از آنها به عنوان نوعی قهرمان بودند.
کد خبر: ۸۸۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۹
نگاهی به اهمیت عکس در تاریخنگاری
سابقه اسناد عکاسی تاریخ ایران به همان دهههای 4 و 5 نیمه اول سده نوزدهم میرسد و منابع ما در این زمینه بسیار غنی است. عکسهای بسیاری به عنوان سند از تاریخ معاصر ایران وجود دارند که هنوز به آنها پرداخته نشده است این تصاویر از دوران قاجار تا دورههای پهلوی و انقلاب اسلامی را شامل میشود. این عکسها بهعنوان ابزار ثبت و ضبط، کارویژه بازنمایی را انجام میدهد و از این رو میتوانند در خدمت مورخان تاریخ معاصر قرار بگیرند. امروزه مورخان با کمک علوم مختلف از جمله زبانشناسی میتوانند با استفاده از تصاویر تاریخی به تحلیلهای تاریخی بر مبنای نشانهشناسی یا عکس به مثابه روایت بپردازند.
کد خبر: ۸۸۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۵