پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در آستانه بازگشت امام خمینی به کشور، مبارزان انقلابی به منظور حفاظت از امام و تامین امنیت مراسم استقبال از ایشان، برگزاری استقبالی
باشکوه، برنامهریزی برای هماهنگی نیروها و آماده کردن بهترین مکان برای استقرار
امام و ... کمیتهای تحت عنوان "کمیته استقبال از امام خمینی" تشکیل دادند. این کمیته که در سوم بهمنماه، اولین اطلاعیه خود را درباره نحوه برگزاری مراسم منتشر کرد، تشکیلات و سازماندهی دقیقی داشت، چرا که برنامه استقبال، از حساسیت ویژهای برخوردار بود.
از جمله مواردی که بسیار مهم و حساس بود، شیوه جذب نیروی انسانی بود چرا که ممکن بود افراد سلطنتطلب و مخالف انقلاب اسلامی مردم ایران به هر نیتی وارد تشکیلات شده و به امام خمینی آسیب بزنند. به گفته علی دانشمنفرد «هرکس نمیتوانست وارد تشکیلات کمیته استقبال شود و ما باید مطمئن میشدیم کسی که اینجا میآید مطمئن باشد.» از این رو جذب افراد توسط کمیته استقبال از کانالهای خاصی صورت میگرفت.
براساس آنچه در کتاب "تاریخ شفاهی کمیته استقبال از امام خمینی" آمده است، با توجه به اینکه هنوز
رژیم پهلوی بر سرکار بود و اقدامات و فعالیتهای
گستردهای برای جلوگیری از پيروزي انقلاب انجام میداد،
احتمال نفود سلطنتطلبها در کمیته استقبال زیاد بود. به همین دلیل کمیته استقبال میبایست نهایت
تلاش خود را به کار میبرد تا از ورود عناصر نفوذی به داخل کمیته جلوگیری کند.
علی دانش منفرد که مسئول صدور این کارتها بود، میگوید: «[وقتی که کسی مورد تأیید قرار میگرفت به من میگفتند که] آقای دانشمنفرد مثلاً آقای جواد منصوری مورد وثوق ماست یک کارت برای ایشان صادر فرمایید... سپس این را میآورد پیش من... دیگر من مطمئن بودم که این حساب شده است؛ تا کارت برایشان صادر نمیشد نمیتوانستند وارد مدرسه شده و مسئولیتی بگیرند».
وی همچنین میگوید:
«مسئول کسی که به من معرفی میشد مورد وثوق من بود. وقتی کسی به من معرفی میشد کارت
برایشان صادر میکردم و این افراد به این شکل در جایگاه خودشان کارهای
خودشان را انجام میدادند».
نامههای آیتالله خامنهای، استاد مطهری و آیتالله مهدویکنی در معرفی افراد کمیته استقبال
سختگیری در جذب نیرو، امکان ورود عناصر نفوذی را به شدت کاهش میداد. بدین منظور مسئولین کمیته روال خاصی برای جذب نیرو به کار بردند. به این شکل که فقط افرادی جذب میشدند که از طرف انقلابیون نامآشنا و اعضای فعال کمیته معرفی شده باشند.
دانشمنفرد در این مورد میگوید:« قرار شد کسی [که] میخواهد وارد کمیته شود، به بنده به عنوان مدیر اجرایی معرفی شود و بنده[هم] کارت صادر بکنم [تا] در یکی از این کمیتهها کار بکند. [علت آن بود که] هنوز ساواک بود، هنوز تهدید میشدیم [که] اینجا را منفجر میکنیم... بنابراین جان [امام] برای ما مهم بود. تمام مراجع و بزرگان روحانیت از شیراز، یزد... همه چهرههای سیاسی مثل مهندس بازرگان... اینها همه اینجا جمع میشدند، کافی بود یک عنصر غریبه و ساواکی بیاید اینجا و بمبی منفجر کند تمام بساط به هم پاشیده میشد. بنابراین بسیار حساس بود که هیچ عنصری که ناشناخته است وارد نشود. همه عناصر را که من نمیشناختم... آنهایی را که من میشناختم خودم کارت صادر میکردم ... هیچکس حق نداشت کسی را معرفی کند جز آقایان: بهشتی، باهنر، مقام معظم رهبری، مطهری، اینها کسانی بودند که اگر میخواستند افرادی وارد [ کمیته] شوند به من مینوشتند و من کارت صادر میکردم.»
شهید محلاتی درباره جذب نیرو در کمیته استقبال میگوید: «قرار بر این شد که روحانیت مبارزی که
صددرصد مورد اعتمادند در مساجدشان افرادی را برای انتظامات شناسایی کنند و [از
این طریق] در طول مدتی که من در کمیته استقبال بودم،
65 هزار نفر را مسئول انتظامات برای ورود امام کردیم».
نقش روحانیت در جذب نیرو در کمیته استقبال به حدی بود که به گفته حجتالاسلام دری نجفآبادی: «اگرچه روحانیت بهصورت سازمانیافته شبکهای نداشت، اما بهصورت غیر رسمی فعالیتهای گستردهای داشت و همه مردم به روحانیت اعتماد داشتند، لذا با توجه به این شرایط از هر مسجدی 50 الی 100 نفر کمتر یا بیشتر جهت شرکت در کمیته استقبال معرفی شدند. در نتیجه، این طیف بهعنوان یک تشکل اصلی و زیربنایی از هر حزبی قویتر و نیرومندتر در صحنه وجود داشت ...»
در واقع هر واحد کمیته استقبال نیروهای مورد نیاز خود را با معرفی مسئولان مربوطه جذب میکرد و همین مسئله باعث میشد که در کنار مطمئن بودنشان، تخصص کاری افراد نیز مورد توجه قرار بگیرد و برای هر بخش افرادی جذب شوند که تخصص لازم در آن بخش را دارند. جواد منصوری در این زمینه میگوید: « شهید محمد کچویی با من تماس گرفت تا در جلسه ستاد شرکت و همکاری نمایم. او مسئولیت بخشی از ستاد را که مربوط به شناسایی افراد و معرفی آنان و تعیین وظایفشان بود به عهده داشت. اولین جلسه شناسایی و معرفی نیروها در منزل شهید کچویی تشکیل شد و به تدریج افراد با توجه به تواناییهایشان به بخش مربوط در ستاد معرفی میشدند. من در بخش انتظامات [که به مسئولیت آقای چینیفروشان بود] مشغول کار شدم».
نمونه معرفی افراد برای عضویت در واحدهای مختلف کمیته استقبال
با این تمهیدات
کمیته استقبال موفق شد با آماده کردن 65 هزار نیرو برای بخش انتظامات و
در کل با آماده کردن بیش از 100هزار نفر بزرگترین
استقبال تاریخ را رقم بزند.