پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ همزمان با 26 مرداد ماه سالروز ورود آزادگان به میهن اسلامی و روز بزرگداشت آنها بسته کتاب «آزادگان» با عناوینی چون «امالاسراء؛ خاطرات خانم بهجت افراز» ، «پابهپای آزادگان؛ خاطرات امیر سرتیپ عبدالله نجفی» و «زندگی و مبارزات حجتالاسلام سید علیاکبر ابوترابی» منتشر میشود.
1- امالاسراء
کتاب خاطرات خانم بهجت افراز با عنوان «امالاسراء»، حاوی خاطراتی خواندنی از دوران مبارزات نهضت اسلامی است. این اثر در شش فصل به زندگی و مبارزات خانم افراز میپردزاد. فصل اول به مسائل مختلف زندگی وی مانند خانواده، چگونگی تحصیل در مكتبخانه تا اخذ دیپلم از دانشسرای تربیت معلم شیراز و اشتغال به تدریس در مدارس پرداخته است و تا سال 1346 را دربرمیگیرد.فصل دوم به دو بخش با عناوین «انتقال به تهران» و «مدرسه رفاه و مدارس دولتی» تقسیم شده است و به اقامت در تهران و تدریس خانم افراز و خواهرانش در مدرسه رفاه میپردازد. فصل سوم هم شامل بخش محدودی از خاطرات خانم افراز درباره چگونگی فعالیت خواهرانش در سازمان مجاهدین خلق است.
در فصل چهارم، خانم افراز به ذکر خاطرات خود از رخدادهای انقلاب اسلامی در سال 1357 و مراسم استقبال از امام و پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن آن سال میپردازد. مدیریت او در مجتمع آموزشی زینب(س) و فعالیت او در سفارت جمهوری اسلامی ایران در هند مباحث دیگری از این فصل است. فصل پنجم فعالیت او در جمعیت هلالاحمر و تأسیس اداره امور اسرا و مفقودان را دربرمیگیرد و فصل ششم به چگونگی ارتباط با اسرای ایرانی در عراق پرداخته است.
کتاب خاطرات امالاسرا، تدوین حکیمه امیری، از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، برای اولین بار در سال 1387 چاپ شده است.
2- پابهپای آزادگان
«پابهپای آزادگان» عنوان خاطرات امیر سرتیپ عبدالله نجفی است که در طول سالهای جنگ تحمیلی و پس از آن مسئولیتهای مهمی چون رئیس گروه كار نظامی دفتر ریاستجمهوری، فرمانده نیروی زمینی ارتش، رئیس كمیسیونهای اسرا و مفقودان، رئیس دفتر عمومی حفاظت اطلاعات فرماندهی معظم كل قوا را عهدهدار بوده است.
خاطرات امیر عبدالل نجفی در رابطه با تاریخچه اسارت و تبادل اسرا، فوقالعاده ارزشمند و یك منبع تاریخی مهم، مستند و كمنظیر است. این بخش از کتاب «پابهپای آزادگان» نه تنها منبع تاریخی مهمی برای ایران، بلكه سند بسیار خوبی برای محققان و مردم عراق محسوب میشود. این اثر، به ویژه برای پژوهشگران و محققان حوزه آزادگان اسرا و مفقودان هشت سال جنگ تحمیلی بسیار کارآمد و قابل اعتناست.
فصل اول به زندگی و خاطرات راوی در قبل از انقلاب میپردازد و مطالبی در مورد خانواده و وضعیت ارتش در رژیم گذشته و مباحث مربوط به پیروزی انقلاب را مطرح میكند. فصل دوم با عنوان «از بازسازی تا پاكسازی در ارتش» آمده است. در این فصل مطالب مربوط به پاكسازی در ارتش پس از پیروزی انقلاب ، خطارات جنگ و بازسازی در ارتش پس از پیروزی انقلاب،خاطرات جنگ و بازسازی در ارتش پس از جنگ، بازگو و عنوان شده است. فصلهای سوم تا پنجم كتاب كه مهمترین بخش خاطرات راوی نیز محسوب میگردد، در خصوص مسائل مربوط به اسرا و مفقودان، تاریخچه تشكیل كمیسیونهای اسرا و مفقودان، مذاكرات انجامشده با مقامات عراقی و صلیبسرخ و تبادل اسرا را در بردارد. در خلال همین سه فصل، مطالبی در مورد شهید تندگویان، وزیر نفت كابینه شهید رجایی و خلبان لشگری و خلبان زارع نعمتی و افراد دیگر بیان میشود.
کتاب «پابهپای آزادگان» خاطرات امیر سرتیپ عبدالله نجفی در 2000 شماره و با قیمت 9300 تومان در سال 1386توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است.
3- زندگی و مبارزات حجتالاسلام علیاكبر ابوترابی
مرحوم حجتالاسلام سیدعلیاكبر ابوترابی فرزند روحانی مبارز قزوین مرحوم حجتالاسلام سیدعباس ابوترابی در كنار پدر نقش مهمی در شكلگیری و پیروزی انقلاب اسلامی ایفا كرد. این مجاهد والامقام، علاوه بر مبارزات انقلابی با رژیم پهلیوی، بعد از انقلاب اسلامی بهویژه در دفاع مقدس نیز نقش و جایگاه قابل توجهی دارد. دوران اسارت و نقشی كه او در هدایت و رهبری معنوی آزادگان سرافراز در زندانهای مخوف رژیم بعثی ایفا كرد، منحصربهفرد است تا جایی که "سید آزادگان" لقب گرفت.
این اثر در پنج فصل به زندگی و مبارزات حجتالاسلام ابوترابی میپردازد. در فصل اول به موضوعاتی همچون خانواده، تحصیلات، نحوه ورود به حوزه علمیه و آشنایی وی با مبارزانی همچون شهیدان بهشتی و مفتح پرداخته میشود. فصل دوم به طور مبسوط به مبارزات انقلابی سید علیاکبر ابوترابی اختصاص یافته است. فصل سوم فعالیتها و اقدامات وی در دوران پیروزی انقلاب اسلامی را مورد واکاوی قرار میدهد. جنگ تحمیلی و ماجرای رزمندگی و اسارت حجتالاسلام ابوترابی در فصل چهارم روایت میشود. فصل ششم نیز با عنوان دوران اسارت به نقش سید آزادگان در انسجام و مدیریت اسرای ایرانی در زندانهای رژیم بعثی میپردازد که فصل مشبعی از این اثر را شامل میشود. در قسمتهای پایانی کتاب به فعالیتها و خدمات او پس از آزادی از اسارت و همچنین رحلت شهادتگونه وی اشاره شده است.
کتاب «زندگی و مبارزات حجتالاسلام سید علیاکبر ابوترابی» با تدوین جواد عاملی در 3000 شماره و با قیمت 4500 تومان توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی انتشار یافته است.
علاقمندان میتوانند برای تهیه این بسته کتاب علاوه بر رجوع به سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی به نشانیwww.irdc.ir، به فروشگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی واقع در: خیابان انقلاب، خیابان 12 فروردین، بعد از خیابان شهدای ژاندارمری، نبش مجتمع ناشران مراجعه کنند و یا با شماره تلفن 22211174 تماس بگیرند.