پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ محرم
سال 1357 برای روحانیون و وعاظ مبارز انقلابی این فرصت را فراهم نمود که علیه رژیم
پهلوی صف‌آرایی نمایند. در این میان روحانیون شاخص مشهد علم مبارزه را در دست
گرفته و با کمک مردم به برپایی مجالس روضه و سخنرانی در ماه محرم پرداختند. در گزارشی که ساواک از فعالیت روحانیون مشهد ارائه کرده است می‌خوانیم:
روحانیون و وعاظ مخالف برای ماه‌های محرم و صفر اقداماتی به‌شرح
زیر انجام داده‌اند:
1- تعداد زیادی از وعاظ و طلبه‌های مخالف را به جزوه‌های [امام] خمینی و اعلامیه‌های مضره به شهرستان‌ها و روستاهای خراسان برای وعظ اعزام کرده‌اند.
2- به کلیه اشخاصی که قصد تشکیل عزاداری دارند ابلاغ نموده‌اند
برای تشکیل مجالس خود به فرمانداری نظامی شهربانی مراجعه ننمایند.
3- به روئسای هیئت‌های مذهبی مراجعه و اظهار داشته‌اند بدون مراجعه به مقامات انتظامی مجالس عزاداری تشکیل دهند و دسته‌های خود را در خیابان‌ها حرکت و چنانچه به کمک مالی احتیاج دارند آنان خواهند پرداخت و وعاظ مجالس آنها را نیز تعیین می‌کنند.
4- قرار است روز عاشورا عده‌ای به قمه‌زنی مبادرت ورزند.
موارد بالا در
شورای تامین استان مطرح و قرار شد فرماندار نظامی اعلامیه‌ای درباره برگزاری مجالس
عزاداری با توجه به اعلامیه دولت صادر نماید. به روئسای هیئت‌های مذهبی موافق
دستور داده شد به محض صدور اعلامیه فرماندار نظامی فورا برای اخذ اجازه مراجعه و
مجالس خود را در مناطق مختلف تشکیل دهند.
باستحضار می‌رساند که روحانیون مخالف به رهبری [آیات] مرعشی نجفی و واعظ طبسی و [آیت‌الله] خامنه‌ای و هاشمی‌نژاد و تهرانی و دارودسته آنان تدارک زیادی برای ماه‌های محرم و صفر پیش‌بینی نموده‌اند که چنانچه تصمیم لازم درباره آنان اتخاذ نگردد عواقب نامطلوبی به بار خواهد آمد و این اشخاص می‌دانند که دستگیر نخواهند شد و اگر هم دستگیر شوند فورا آزاد می گردند.
در شورای تامین استان که این
موضوع مطرح شد آقای استاندار و بقیه اعضا اظهار داشتند که تکلیف ما در مقابله با
این اشخاص روشن نیست. ما نمی‌دانیم که این افراد مشغول فعالیت هستند و اگر آنها را
دستگیر کنیم فورا دستور آزادی آنان از مرکز صادر می‌شود. به نظر این سازمان این
افراد و همبستگان آنان در سطح دانشگاه، آموزش و پرورش، ادارات و کسبه باید به
وسیله فرماندار نظامی دستگیر گردند.
