پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی - محمدحسن روزی‌طلب؛ «روزهای سال، به طور طبیعی و به خودی خود همه مثل همند؛ این انسان‌ها هستند، این اراده‌‌‌‌‌ها و مجاهدت‌هاست که یک روزی را از میان روزهای دیگر برمی‌کشد و آن را مشخص می‌کند، متمایز می‌کند، متفاوت می‌کند و مثل یک پرچمی نگه می‌دارد تا راهنمای دیگران باشد. روز عاشورا - دهم محرم - فی نفسه با روزهای دیگر فرقی ندارد؛ این حسین بن علی (علیه السّلام) است که به این روز جان می‌دهد، معنا می‌دهد، او را تا عرش بالا می‌برد؛ این مجاهدت‌های یاران حسین بن علی (علیه السّلام) است که به این روز، این خطورت و اهمیت را می‌بخشد. روز نوزدهم دی هم همین جور است، روز نهم دیِ امسال هم از همین قبیل است. نهم دی با دهم دی فرقی ندارد؛ این مردمند که ناگهان با یک حرکت - که آن حرکت برخاسته از همان عواملی است که نوزدهم دیِ قم را تشکیل داد؛ یعنی برخاسته از بصیرت است، از دشمن‌‌‌‌‌شناسی است، از وقت‌‌‌‌‌شناسی است، از حضور در عرصه مجاهدانه است - روز نهم دی را هم متمایز می‌کنند...»
این سطور، بخش پایانی بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با مردم قم در 19 دی ماه 1388 است؛ یعنی دقیقاً ده روز بعد از آن که مردم طومار فتنه‌گران 88 را در هم پیچیدند، ده روز بعد از آن که مردم عاشورایی باز هم در دفاع از ولایت، پشتیبانی از نظام جمهوری اسلامی و پایبندی به آرمان‌های امام راحل خط‌شکنی کردند، ده روز بعد از آنکه مردم مثل همیشه به صحنه آمدند، درست ده روز بعد از فتح‌الفتوح 9 دی...
در همین سطور، رهبر معظم انقلاب اسلامی خمیرمایه حوادثی از جنس 19 دی و 9 دی را در یک واژه‌ی پرمفهوم خلاصه کردند: «بصیرت».
با نگاهی به بیانات رهبر انقلاب دریافت می‌شود که یکی از پرتکرارترین کلیدواژه‌های سخنان ایشان در دهه اخیر «بصیرت» بوده است. درواقع این «بصیرت» است که قیام 19 دی 1356 مردم قم را از دل تاریخ بیرون می‌کشد و آن را به حماسه 9 دی 1388 پیوند می‌زند؛ اولی عامل شتابزای انقلاب و دومی ضامن حفظ و بقای آن. بدین ترتیب، پیمایش بصیرت تاریخی مردم، فاصله ده روزه 9 تا 19 دی را طی کرد تا ظرفیت تکوین یک دهه برای تکریم «بصیرت» مردم ایران اسلامی را فراهم آورد.
جای بسی شعف و خوشحالی است که امروز پس از گذشت بیش از یک دهه از حماسه‌آفرینی مردم ایران در یوم‌الله 9 دیماه، نامگذاری «دهه بصیرت» در دستور کار تصمیم‌گیران فرهنگی کشور قرار گرفت. نکته شایان ذکر این‌که، مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین روح‌الله حسینیان، رئیس فقید مرکز اسناد انقلاب اسلامی، در آذر 1390 طی نامه‌ای به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، عنوان «دهه بصیرت» را به منظور گرامیداشت حماسه‌های نهم و نوزدهم دیماه پیشنهاد کرد و رونوشت همین نامه به شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، وزارت ارشاد اسلامی و شورای فرهنگ عمومی ارسال شد. اما در آن برهه، متاسفانه پیگیری‌های ایشان بی‌نتیجه ماند. متن این نامه که به تاریخ 26/9/1390 نگاشته شده است بدین شرح است:
«برادر ارجمند جناب آقای دکتر مخبر دزفولی
دبیر محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی
سلام‌علیکم
با احترام، انقلاب اسلامی ایران حرکت عظیمی است که با رهبری امام خمینی(ره) و همراهی توده عظیم مردم به پیروزی رسید و پس از آن نیز در زمان امام و مقام معظم رهبری به لطف و تفضل الهی مقاطع و دوران‌های حساسی را پشت سر گذاشته، بحران‌ها و اتفاقات و دسیسه‌های پیچیده داخلی و خارجی را مدیریت و خنثی کرده و اکنون نیز با قوت و قدرت مسیر الهی خود را طی می‌نماید.
در طول این دوران دو اتفاق تاریخی از حیث شباهت و تأثیرگذاری در روند انقلاب قابل توجه است. یکی حادثه عظیم و حرکت تاریخی مردم در نهم دی ماه هزار و سیصد و هشتاد و هشت و دیگری قیام مردمی و سرنوشت‌ساز مردم قم در نوزدهم دی ماه هزار و سیصد و پنجاه و شش. فارغ از وجوه مشترک این دو حادثه، مهم‌ترین عنصر در این دو واقعه نقش «بصیرت» توده مردم تحت رهبری دینی جامعه می‌باشد. یکی در زمان رهبری حضرت امام خمینی(ره) در جهت پیروزی انقلاب و دیگری در دوران رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در راستای حفظ نظامی اسلامی و آرمان‌های آن. با عنایت به آنچه ذکر شد بدین وسیله مرکز اسناد انقلاب اسلامی بر اساس وظیفه و رسالتی که بر عهده دارد پیشنهاد می‌نماید از 9 دی تا 19 دی ماه هرسال به عنوان «دهه بصیرت» نامگذاری شود، تا ضمن گرامیداشت این دو یوم‌الله، عنصر اصلی و اساسی در مقاطع مختلف تاریخ انقلاب نیز که همان بصیرت می‌باشد مورد توجه قرار گرفته و پیرامون آن تبیین‌ها و فعالیت‌های مختلف صورت پذیرد.
امید است با دستور سریع و قاطع جنابعالی این موضوع در اسرع وقت در مراجع ذیربط به تصویب رسیده و نهایی گردد.
رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی
روح‌الله حسینیان»
چنانکه گفته شد، رونوشت این نامه در همان تاریخ به چند نهاد دیگر از جمله شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، وزارت ارشاد اسلامی و شورای فرهنگ عمومی ارسال شد. دبیر وقت شورای فرهنگ عمومی در پاسخ به این پیشنهاد، در 25 دیماه همان سال خطاب به مرحوم حجت‌الاسلام حسینیان نوشت: «... درخصوص پیشنهاد نامگذاری 9 تا 19 دی به عنوان دهه بصیرت، به اطلاع می‌رساند پیشنهاد مذکور قبلا در کمیسیون نامگذاری روزهای خاص مطرح و در جلسه مورخ 22/10/88 شورای فرهنگ عمومی باعنوان روز بصیرت و میثاق امت با ولایت تصویب شده است. شایان ذکر است، مطابق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، امکان نامگذاری هفته و دهه در تقویم رسمی کشور میسر نیست و لذا پیشنهاد فوق‌الذکر مورد تائید قرار نگرفت.»
