پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی: مصدق از اواسط سال 1299 به کمک انگلیسیها والی فارس شد. فارس در آن سالها از نظر انگلیسیها به سبب تحرکات آلمانها و فعالیت طرفداران آنها منطقهای بسیار حساس بود. مصدق در خاطرات خود درباره نقش انگلیس در انتصاب او به والیگری فارس میگوید: «سیاست انگلیس در انتصاب من به ایالت فارس اختیار تام داشت.» مصدق همچنین انتصابش به ایالت آذربایجان را هم مدیون انگلیس است به طوری که در جای دیگر میگوید: «باز اعتراف میکنم که سیاست انگلیس نه فقط در انتصاب من به ایالت فارس، بلکه در انتصاب من به ایالت آذربایجان نیز اثر بهسزایی داشت.»
یکی از اتفاقاتی که در دوران انتصاب مصدق در فارس رخ داد، سرکوب مبارزان تنگستانی بود. در کتاب "بازخوانی نهضت ملی ایران" که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده، در این رابطه آمده است: نیروهای انگلیسی بعد از
جنگ جهانی اول هنوز در فارس مستقر بودند و با نیروهای نظامی مختلطی تحت عنوان پلیس
جنوب به اقدامات تجاوزکارانه خود ادامه
میدادند. در این زمان مبارزان تنگستانی با عملیات
پارتیزانی خود، مزاحمتهایی برای انگلیسیها به وجود میآوردند. انگلیسیها
تصمیم به سرکوبی آنها گرفتند، اما مصدق به این امر اعتراض کرد و خود مسئولیت
سرکوبی آنها را به عهده گرفت.
مصدق این جریان را اینگونه روایت میکند: «یک روز
ماژور هور، قنسول انگلیس در شیراز آمد، به من که والی بودم گفت: «ما حکم دادهایم
تنگستانیها را تنبیه کنند.» من حالم بهم خورد. او گفت: شما چرا حالتان بهم خورد؟ گفتم: شما از
پلیس جنوب شکایت دارید و میگویید که پلیس جنوب در شیراز منفور است؛ پس وقتی که
شما پلیس جنوب را مامور تنبیه تنگستانیها کنید بر منفوریت آنها افزوده میشود.
تنگستانیها اگر شرارت میکنند، من تصدیق میکنم. اگر بعضی از آنها راهزنی میکنند من تصدیق دارم، ولی اگر
آنها را پلیس جنوب تنبیه کند، آنها جزو شهدا و وطنپرستها میشوند و من راضی
نیستم. ولی اگر من که والی هستم آنها را تنبیه کنم به وظیفه خودم عمل کردم و کار
صحیحی است... بعد از چند روز من تنگستان را امن کردم و ماژور هور آمد از من تشکر
کرد.»
به گفته مصدق همین امر موجب محبوبیت وی نزد انگلیسیها شد. در حالی که تنگستانیها فقط به خاطر ظلمهای
انگلیسیها به کاروانهای تجاری و نظامی انگلیس حمله میکردند.