اولین روزهای آخرین ماه تابستان ۹۹، روزهای پایانی حیات روح‌الله حسینیان بود. وی که از ویروس کرونا رهایی یافته بود، به خاطر بیماری کبد، مجدداً در بیمارستان خاتم‌الانبیاء بستری شد و ۴ شهریور و در حالی که ۶۵ سال سن داشت، دار فانی را وداع گفت.
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی_فارس نوشت؛ نیمه دوم دهه ۹۰ را باید سالهای کم‌سر و صدا و نسبتاً آرام روح‌الله حسینیان دانست. سالهای قبل، یعنی در دهه هشتاد و دهه قبل از آن، این روحانی متولد ۳۴ اهل آباده، بارها در پرونده‌های مختلف با شور و حرارت ظاهر شد و نامش حسابی خبرساز شد.
تقریباً برجام را می‌توان آخرین پرونده‌ای نامید که روح‌الله حسینیان همراه با آن فریاد کشید و نتوانست آرام بگیرد. تصویب برجام در مجلس نهم، آنچنان فشاری را به نمایندگان انقلابی آن روز وارد کرد که روح‌الله حسینیان را راهی بیمارستان کرد.
با این همه، زندگی حسینیان در فعالیت‌های سیاسی خلاصه نمی‌شد. او دارای تألیفاتی از جمله کتاب‌های «چهارده سال رقابت ایدئولوژیک شیعه در ایران»، «چهارده قرن تلاش شیعه برای توسعه و ماندن»، «بیست سال تکاپوی اسلام شیعی در ایران»، «حریم عفاف (حجاب و نگاه از دیدگاه فقه اسلامی)» و «ستاره صبح انقلاب (زندگی‌نامه حاج آقا مصطفی)» است.
از همین رو بود که در ایامی که فضای اعتماد به آمریکا و لزوم مذاکره با غربی‌ها برای حل مشکلات اقتصادی در فضای سیاسی کشور پررنگ شده بود، حسینیان باز دست به قلم شد و سعی کرد در یادداشت‌هایی، ماهیت نظام سیاسی آمریکا و تاریخ این کشور را برای نسل جوان مرور کند. «بررسی ماهیت نظام سیاسی آمریکا»، «بررسی ساختار نظامی‌گری آمریکا»، «بررسی ساختار سرمایه‌داری آمریکا»، «بررسی سیاست‌های امپریالیستی آمریکا»، عنوان این یادداشت‌هاست.
حسینیان که از حامیان دولت احمدی‌نژاد به‌شمار می‌رفت، پس از به انحراف کشیده شدن گفتمان دولت، صف خود را از آن جدا کرد و مواضع صریحی را اتخاذ کرد: «... دولت احمدی نژاد چیزی باقی گذاشته که من از آن دفاع کنم؟ بنده دیگر از احمدی نژاد دفاع نخواهم کرد. بنده از کسی که به جای شعار زنده باد اسلام، زنده باد بهار را شعار خود قرار داده اعلام برائت می کنم... نزدیکی من به افراد بر اساس نزدیکی آنها به رهبر انقلاب است. در شان من نیست که از چنین فردی دفاع کنم».
وی که طلبگی را از مدرسه حقانی قم به یادگار داشت، در سالهای ابتدایی انقلاب راه و رسم «قضا» را برگزید و عناوینی چون جانشین نماینده دادگاه انقلاب در وزارت اطلاعات، رئیس شعبه ۴ دادگاه ویژه روحانیت، دادستان دادگاه ویژه روحانیت تهران، جانشینی دادستانی تهران و سیستان و بلوچستان و قائم مقامی دادستان انقلاب اسلامی مشهد را در کارنامه خود ثبت کرد.
دوران اصلاحات را شاید بتواند پرتنش‌ترین دوران سیاسی حسینیان نامید. پرونده پرسر و صدای قتل‌های زنجیره‌ای که در دولت اوّل سیّد محمّد خاتمی پیش آمد، حسینیان را به عرصه روشنگری کشاند. او که در آن ایام تازه ۴۰ سالگی را پشت سر گذاشته بود، با حضور در یک برنامه تلویزیونی، قرائت دولت از قتل‌های زنجیره‌ای را رد کرد و سخنانی را درباره پشت پرده قتل‌ها مطرح کرد که نگاه‌ها را متوجه جریان اصلاحات می‌کرد.
روح‌الله حسینیان دو دور نیز توانست رأی مردم تهران را کسب کند و در مجالس هشتم و نهم به‌عنوان نماینده مردم فعالیت کند. او به همراه چهره‌هایی نظیر حجّت‌الاسلام مرتضی آقاتهرانی، علی اصغر زارعی، حمید رسایی و مهدی کوچک‌زاده در مجلس هشتم فراکسیون انقلاب اسلامی را تشکیل داد. جبهه پایداری انقلاب اسلامی، بعدها از دل همین فراکسیون بیرون آمد.
وی در سالهای اخیر به دلیل مشکلات جسمانی، فعالیت‌های خود را محدود کرده و به سخنرانی در برخی نشست‌های مرکز اسناد انقلاب اسلامی که ریاست آن را از سال ۷۴ به‌عهده داشت، بسنده کرده بود.
اولین روزهای آخرین ماه تابستان ۹۹، روزهای پایانی حیات روح‌الله حسینیان بود. وی که از ویروس کرونا رهایی یافته بود، به خاطر بیماری کبد، مجدداً در بیمارستان خاتم‌الانبیاء بستری شد و ۴ شهریور و در حالی که ۶۵ سال سن داشت، دار فانی را وداع گفت. از حسینیان، ۴ فرزند پسر به یادگار مانده است.
