مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - محرم
مجالس عزاداری حسینی به واسطه‌ی ماهیتِ خویش، آموزه‌‌های عدالت‌طلبی، مبارزه با ظلم، آزادگی، عزت، شرافت، دین‌مداری و حفظ شعائر دینی، امر به معروف و نهی از منکر، اصلاح‌طلبی و رفع فساد را همیشه در برابر دیدگان شیعیان و آزادگان قرار می‌داده است. این مجالس به سبب همین ظرفیت، برای کسانی که در جبهه‌ی مقابل این آموزه‌ها قرار گرفته‌اند، خطرآفرین بوده است. لذا از جمله عوامل محدودیت و ممنوعیت مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری حسینی را در این دوره، همین مسأله باید دانست. آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی، میرزا صادق تبریزی، آیت‌الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی و آیت‌الله بلادی بوشهری از جمله عالمانی بودند که در حفظ شعائر حسینی پیشتاز بودند.
کد خبر: ۸۴۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۳

در تاریخ تشیع محرم همواره از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و خاستگاه بسیاری از تحولات اجتماعی و سیاسی بوده است. بیشتر جنبش‌ها و نهضت‌های اسلامی به خصوص در جامعه‌ی شیعه متأثر از اجتماعاتِ مردم در عزاداری محرم بوده است. در حقیقت انقلاب مشروطه نیز از چنین وضعی برخوردار بود. جایگاه مجالس عزاداری و نقش آن در آگاهی مردم و شکل‌گیری انقلاب مشروطه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در واقع یکی از عواملی که به علما کمک کرد تا مردم را بسیج نمایند و آگاهی آنها را نسبت به امور جاری کشور افزایش دهند، مجالس عزاداری برای امام حسین(ع) بود. در ماه محرم که به طور طبیعی زمینه‌های تبلیغ و پند و موعظه آماده‌تر می‌شد، اوج سخنرانی‌های خطبای مشروطه بود.
کد خبر: ۸۴۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۷

ساواک برای کنترل مراسم عزاداری ماه محرم 1342، به کلیه شعبات خود دستور داد از تحرکات روحانیون و طلاب مراقبت نمایند.
کد خبر: ۷۹۷۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۴

آئین عزاداری امام حسین(ع) طی قرون متمادی آمیختگی فرهنگی، سیاسی و اجتماعی منحصربفردی در جامعه شیعی به نمایش گزارده است. به همین بهانه تصاویری از آئین عزاداری محرم در آئینه تاریخ از نظر می‌گذرد.
کد خبر: ۷۹۵۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۶

روایتی از محرم 1342
رسول پرویزی، پیاده شد و سریعاً جلوی طیّب آمد و پس از سلام گفت: «طیّب‌خان! این کاری که کرده‌ای [نصب عکس‌های امام جلوی علامت] کار درستی نیست. آن عکس‌ها را بردار، طیّب‌خان! بدجوری می‌شود.» طیّب با متانت و وقاری که مخصوص خودش بود، خیلی صریح گفت: «بشود!» 
کد خبر: ۷۹۵۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۶

برگی از خاطرات آیت‌الله بدلا
عجيب اينجاست که همين جماعت قزاق که خود را سينه‌چاک امام‌حسين(ع) مى‌دانستند، تغيير مشى دادند و دشمن عزاداران سيدالشهدا شدند و حتى شب عاشورا، بچه‌هايى را که «حسين حسين» مى‌گفتند، مورد تعقيب قرار مى‌دادند. در نهايت، عزادارى مراجعه کرده، ثبت نام نمايند و آموزش وعظ و خطابه ببينند و بعد به سخنرانى بپردازند. البته روضه‌خوانى همچنان قدغن بود.
کد خبر: ۷۹۴۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۳

انقلاب اسلامی در خمین
هر واعظ و اهل منبر می‌بایست تعهدی را که به شرح زیر است متعهد گردند 1ـ درباره حاجی روح‌اله خمینی مطالبی نگویند عبارت عینا این جمله است 2ـ در اطراف گرانی بنزین و نفت 3ـ اصلاحات ارضی 4ـ مستشاران آمریکایی که مصونیت دارند 5ـ موارد شش‌گانه انقلاب 6ـ موضوع مدرسه فیضیه سخنی نگویند.
کد خبر: ۷۹۴۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۵

به روایت اسناد
طبق اطلاع موثق شعرایی كه در زمينه جريانات اخير نوحه‌سرائی نموده‌اند كه سليم مؤذن‌زاده اردبيلی نوحه‌خوان قريه ججين را بعهده گرفته در ليله 57/9/5 به جای نوحه حسينی اشعاری كه در وزن سينه‌زنی سروده‌شده در تمجيد از [امام] خمينی و تنفر از رژيم شاهنشاهی بوده نوحه‌خوانی و عزاداران را بدين نحو تحريك می‌نموده است.
کد خبر: ۷۹۴۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۰

هئیت‌های مذهبی با توجه به قدمت و سابقه طولانی علاوه بر حفظ و کارکردهای سنتی، کارکردهای جدید نیز در طول دوران شکل‌گیری نهضت اسلامی و پیروزی انقلاب بر عهده داشتند. از جمله این کارکردها می‌توان به کارکردهای سیاسی، فرهنگی، هنری و اجتماعی اشاره کرد. بر اساس چنین کارکردهایی در درون هئیت‌های مذهبی، هسته‌های انقلابی شکل می‌گرفت و انقلابیون در هئیت‌ها آموزش می‌دیدند. در همین هیئات، شعارها، اعلامیه‌ها، نوارها، تصاویر و عکس‌های انقلابی تهیه، تکثیر و توزیع می‌شد. همچنین در همین هیئت‌های مذهبی تجلیل از انقلابیون و بزرگداشت یاد شهدا در قالب جلسات آموزش قرآن و احکام اسلامی، روضه‌خوانی، مراسم عزاداری و ... انجام می‌شد.
کد خبر: ۷۹۴۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۵

«به وسیله شهربانی و ژاندارمری از روز شنبه 11/اردیبهشت/44 در نقاط مختلف شهر و دهات استان، آگهی صادر شد که بانیان عزاداری در ظرف یک هفته به شهربانی و نزدیکترین پاسگاه ژاندارمری مراجعه و ضمن تعیین محل عزاداری و شروع و خاتمه آن، پروانه عزاداری اخذ نمایند...»
کد خبر: ۷۹۳۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۰

به روایت حجت‌الاسلام دوانی
«... آن روز خیلی منقلب بودم، منظره آن عزاداران سخت مرا منقلب کرد. همان‌طور که جمعیت سینه‌زن از کنار من عبور می‌کرد دست بردم مقداری گل خشکیده از روی لباس آنها برداشته به قصد استشفاء بر چشم بیمار خود مالیدم، همان روز احساس کردم که درد چشمم تخفیف یافته و کم کم کاملاً خوب شد».
کد خبر: ۷۹۳۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۹

«... روبه‌روى حسينيه حمام كهنه‌اى بود كه خريدارى شد و بنا شد ساختمانى در آن بنا گردد كه در يک قسمت صندوق قرض‌الحسنه و در قسمت ديگر كلاس‌هاى مختلف آموزش دخترانه و نيز پسرانه ايجاد گردد.»
کد خبر: ۷۹۲۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۹

روز عاشورا (15 اردیبهشت) مردم به تدریج در امام‌زاده جمع شدند و به عزادارى پرداختند. در این بین عده‌اى كفن‌پوش و عده‌اى هم بدون كفن در حالى كه قمه مى‌زدند به طرف خیابان مسگرها رفتند. مأموران انتظامى در صدد جلوگیرى برآمده و مردم نیز مقاومت نمودند و زمینه‌ى برخورد فراهم شد.
کد خبر: ۷۹۲۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۲

حجت الاسلام والمسلمین محققی لاهیجی اولین امام جماعت مسجد امام علی(ع) هامبورگ است که در ایام محرم و عزای سالار شهیدان در آلمان برنامه های متنوعی برای شیعیان داشت.
کد خبر: ۷۹۲۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۱

به روایت آیت‌الله محمد یزدی
كتاب «حسین بن على را بهتر بشناسیم» بعد از چاپ، مورد استقبال خوبى قرار گرفت. ساواک با كتاب برخورد كرد و اگر در حجره طلبه‌ها یافت مى‌شد، به عنوان مدرک جرم به حساب مى‌آمد.
کد خبر: ۷۹۱۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۵

پیش از فرارسیدن ماه عزای سرور و سالار شهیدان در سال 1352، ساواک فهرستی از وعاظ ممنوع المنبر چون آیات و حجج اسلام، باهنر، هاشمی رفسنجانی، منتظری، مهدوی کنی، فلسفی و ... را اعلام کرد.
کد خبر: ۷۹۱۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۵

انتشار برای نخستین بار| برگی از خاطرات مرحوم حجت‌الله کسری
یكدفعه‌ كه‌ من‌ را به ساواک بردند. بازجو به‌ من‌ گفت‌ كه‌ شنیدیم‌ عكس‌ [امام] خمینی‌ در خانه‌ شما هست‌؟ گفتم‌:بله‌ ! گفت‌ كه‌ آن‌ عكس‌ را بردار و بینداز پایین!‌ گفتم‌: نمی‌توانم‌... گفت:‌ چرا؟ گفتم‌ ببخشید آقا! شما آن‌ عكسی‌ كه‌ آنجا زدید (عکس شاه) چیست؟‌ گفت‌ اعلیحضرت!‌ گفتم‌: آن‌ را بردارید! گفت‌:‌ فلان‌ فلان‌ شده‌ توهین‌ می‌كنی؟‌ گفتم‌ نه‌ اعتقاد قلبی‌ است‌. شما اعتقاد قلبی‌ به‌ ایشان [شاه]‌ دارید و من‌ هم‌ اعتقاد قلبی‌ به‌ ایشان [امام] دارم.‌
کد خبر: ۷۱۷۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۰

به روایت اسناد
حرم 1357 در حالی فرا می‌رسید که شهرهای مهم کشور دوران حکومت نظامی را سپری می‌کرد. اما در آستانه محرم ، رژیم پهلوی که بیش از پیش خود را در خطر می‌دید درصدد اعلام آماده‌باش سراسری برآمد تا با هرگونه فعالیت‌ انقلابی و تظاهرات سیاسی مقابله کند.
کد خبر: ۷۰۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۴

انقلاب اسلامی در کاشان
نمازمان را تازه خوانده بودیم که صدای تکبیر و شعار جمعیت به گوشمان رسید. خیلی زود متوجه شدیم که این خبر به جلسات شب ما هم رسیده و مردم با هیجان و شور و با تکبیر و همراه با چوب و چماق راه افتاده بودند. شعار «یا مرگ یا خمینی» مردم، فضا را پر کرده بود. مردم آمدند و ما را با سلام و صلوات و تکبیر و شعار، جلوی جمعیت انداختند. پلیس هم در این گونه مواقع دخالت نمی‌کرد، مخصوصا در آن شرایط که نمی‌خواستند در حول و حوش ایام عاشورا مساله‌ای اتفاق بیفتد. به همین دلیل شاید اگر همان موقع هم ما را دستگیر می‌کردند، نگه نمی‌داشتند و پس از یک تهدید آزاد می‌کردند. به هر حال همراه با سیل خروشان جمعیت، به محل جلسات هر شبمان رفتیم.
کد خبر: ۷۰۷۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۸

تظاهرات عاشورای 42 به روایت اسناد و خاطرات
حاج‌مهدی عراقی از اعضای هیئت‌های موتلفه و بانیان آن تظاهرات بزرگ روز عاشورا، درباره وقایع عاشورای 42 می‌گوید: «نزدیکی‌های ساعت هشت‌ونیم ـ نه (صبح) بود که جمعیت حرکت کرد. پلاکاردهایی مختلف علیه آمریکا، علیه صهیونیست‌ها، علیه اسرائیل، به نفع فلسطین و علیه رفراندوم بود. به‌طور‌کلی این مسائلی بود که روی پلاکاردها نوشته شده بود. درباره جمعیت آن روز دو روایت گفته‌اند: یکی در حدود 70 هزار نفر و یکی هم در حدود 120 هزار نفر که اینها از مسجد حاج ابوالفتح در میدان شاه به طرف سرچشمه و مجلس حرکت کردند.
کد خبر: ۷۰۷۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۷

تازه های کتاب