به بهانه سالروز درگذشت پزشک عصر مشروطه
خلیل ثقفی مشهور به اعلم الدوله، فرزند حاج میرزا عبدالباقی اعتضادالاطباء از پزشکان و دانشمندان نامی دوره قاجار ، در شعبان 1279 در تهران به دنیا آمد. وی نویسنده، مترجم و یکی از نخستین دانشآموختگان رشته پزشکی جدید در ایران و از پزشکان مشهور دوره ناصری و مظفری به شمار میآمد. حضور ثقفی در دربار مظفرالدین شاه همزمان با پیدایی انقلاب مشروطه بود. بسیاری از افراد، سهم مهمی برای ثقفی در جریان صدور فرمان مشروطه قائل شده اند اما برخی از نویسندگان معاصر، تاثیر نقش وی را ناشی از اغراق و گزافهگویی دانسته اند اما خود اعلم الدوله ثقفی در مورد چگونگی اعطای فرمان، به نکاتی پرداخته که از فحوای کلامش معلوم است که خود را از ارکان اصلی تاثیرگذازی در تنظیم فرمان مشروطیت دانسته است.
کد خبر: ۸۸۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۷
ویژهنامه " انتخابات مجلس"
نظامنامه یک درجه یا سومین قانون انتخابات مجلس بیشتر از قوانین قبلی دموکراتیک بود. زیرا دموکراتها خواهان ایجاد اصلاح و تغییرات سریع سیاسی و اجتماعی، اعاده حاکمیت ملی و برابری همه مردم در مشارکت سیاسی و قانونگذاری بودند اما توجهی به آمادگی و پذیرش جامعه در شرایط این برهه زمانی نداشتند. از سوی دیگر وجود تضاد عقاید و منافع نمایندگان مجلس و تاثیر آن در قانون، موجب نارسایی و تناقضات موجود در آن گردید. از این رو قانون مذکور نیز به واسطه اشکالات موجود، نتوانست بر مشکلات گذشته فائق آید. نمونه این امر، عدم تاثیرگذاری منطقی این قانون در کاهش نفوذ قوه مجریه در امر انتخابات است به گونهای که در دورههای بعد، بیشترین شکایتها در خصوص انتخابات ناشی از دخالت دولتیان و تقلبات انتخاباتی در مناطق مختلف است.
کد خبر: ۸۷۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
ویژهنامه " انتخابات مجلس"
نظامنامه دو درجهای نتیجه حوادث و رخدادهای سیاسی دوره استبداد صغیر، فشارهای سیاسی قدرتهای بزرگ و شورشها و آشوبهای داخلی به منظور احیای مشروطه و بازگشایی مجلس بود. از این رو با توجه به نواقص موجود و شتاب در تهیه و تدوین مواد آن و در نتیجه نادیده گرفتن بسیاری از مسائل به جهت گشایش مجلس و جلوگیری از تنشهای داخلی و رفع هرج و مرج در کشور، نمیتوانست نسخه نهایی برای حل مسائل و مشکلات قانون انتخابات مجلس ایران باشد. بنابراین در دوره دوم مجلس شورای ملی، بار دیگر تصمیم بر آن شد که نظامنامه انتخابات مجلس مورد تجدیدنظر و اصلاح قرار گرفته و نواقص آن با توجه به شرایط جامعه آن روز ایران مرتفع گردد. این امر زمینه ایجاد قانون انتخابات یک درجهای و عمومی را در دوره دوم مجلس شورای ملی فراهم کرد.
کد خبر: ۸۷۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
ویژهنامه " انتخابات مجلس"
یکی از مهمترین چالشهایی که همواره در ادوار مختلف تاریخ مجالس ایران گریبانگیر آن بوده، مساله تقلبات انتخاباتی است. اهمیت این موضوع و پیشبینی وجود مشکلات انتخاباتی موجب گردید که در زمان نگارش نظامنامه اول(قانون انتخابات)، ماده دهم و یازدهم به این مساله اختصاص یافته و در این مواد قید گردد که شکایات از نحوه انتخابات مناطق مختلف، توسط انجمنهای ایالتی مورد رسیدگی قرار گیرد و چنانچه شکایتی از انجمنهای محلی باشد، به این انجمنها ارجاع شود و در صورت عدم بررسی و نتیجه مورد نظر، به مجلس شورای ملی فرستاده شود. این موضوع در مواد 53 و 54 نظامنامه دو درجهای و مادههای 45 و 46 نظامنامه یک درجهای نیز مورد اشاره قرار گرفت.
کد خبر: ۸۷۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۵
ویژهنامه " انتخابات مجلس"
دلایلی چون وجود جنگ، ناآرامیها و درگیری ها، زیانهای مالی و اقتصادی طبقات فرودست جامعه از این صدمات، مشکلات قانون انتخابات و نارضایتی مردم از نحوه انتخاب نمایندگان و نبود نمایندگانی از اقشار پایین اجتماع در مجلس، ناآشنایی نمایندگان منتخب با مسائل و معضلات مناطق انتخابی، نبود سواد و آگاهی سیاسی در بین اکثریت مردم، نادیده انگاشته شدن ایلات، عشایر و روستاییان، جامعه و تفکرات سنتی و در نتیجه فهم و درک نادرست از بنیادهای جدید مدنی و قانونی در میان مردم، مشکلات معیشتی و معضلات مالی ایران، دخالتهای بیگانگان در امور داخلی ایران علیالخصوص در بسته شدن مجالس، سودجویی نمایندگان و کمتوجهی آنان نسبت به مشکلات مردم و درگیر شدن آنان در مسائل سیاسی، جدایی احزاب از مردم و نداشتن پایگاه مردمی را به عنوان عوامل موثر در کاهش میزان رغبت مردم به مجالس دوره قاجار دانست.
کد خبر: ۸۷۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۱
ویژهنامه "انتخابات مجلس"
حزب در ایران به شکل امروزی و نوین آن، پس از انقلاب مشروطیت پا گرفت و احزاب به صورت علنی و رسمی در جامعه به فعالیت پرداختند. در دوران ناصری، انجمنهای مخفی و ملی در گروههای محدود تشکیل و افراد به صورت مخفیانه به عضویت این انجمنها در میآمدند. هدف از تشکیل انجمنهای فوق، تلاش در جهت ایجاد اصلاحات در امور دولتی و حکومتی و بهبود شرایط کلی کشور بود. این انجمنها نقش موثری در جریان انقلاب مشروطیت برعهده داشتند. انجمنهای مذکور، داعیه احزاب سیاسی نداشتند و بعد از اعطای مشروطه و تشکیل مجلس نیز به فعالیت خود ادامه ندادند و حتی شمار بسیار اندکی از اعضای آنها وارد مجلس شدند.
کد خبر: ۸۷۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۰
ویژهنامه " انتخابات مجلس"
از آغاز مشروطیت تا تغییر سلطنت قاجار ، روزنامههای زیادی انتشار یافت که از شاه تا وزرا، رجال دولتی و نمایندگان مجلس و غیره را مورد خطاب قرار میدادند. از جمله این روزنامهها که در این دوران سهم مهمی در آگاهیبخشی به مخاطبان خویش برعهده داشت، میتوان به جریده نسیم شمال اشاره کرد. زبان نشریه نسیم شمال عامهفهم و گیرا بود و همین مساله موجب افزایش مخاطبان وی میگردید. یکی از اصلیترین موضوعات مورد توجه سید اشرفالدین، مجلس شورای ملی و عملکرد آن بود که وی با بهرهگیری از ضربالمثلها، اشعار و طنزی تلخ، به انتقاد از نهاد مجلس در این دوران میپرداخت.
کد خبر: ۸۷۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
دکتر مظفر شاهدی
وقتی در 9 آبان 1304 مجلس شورای ملی، ماده واحده انقراض قاجار یه و برقراری سلطنت ایران برای شخص رضاشاه و سلسله پهلوی را تصویب کرد و در روز 22 آذر همان سال، مجلس مؤسسان بر این تصمیم شبهقانونی و البته واپسگرایانهِ مجلس صحه نهاد، اهداف، آرمانها و دستاوردهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و امنیتی دموکراتیک و مردمسالارانهِ انقلاب مشروطه که در قانون اساسی و متمم آن متبلور شده بود، یکسره از بین رفته، جای خود را بهحکومتی تکنفره داد.
کد خبر: ۷۳۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۲
کلاس تاریخ
امام خمینی میفرمایند: «جرم شيخ فضلالله بيچاره چه بود؟ جرمش اين بود كه [میگفت] قانون بايد اسلامى باشد. جرم شيخ اين بود كه احكام قصاص [را] غيرانسانى نمىدانست، انسانى مىدانست.»
کد خبر: ۷۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۰
تصویر فرمان ناصرالدینشاه برای قتل میرزا تقیخان امیرکبیر منتشر شد.
کد خبر: ۶۵۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۰
یادی از دلاوریهای میرزای جنگل
در 11 آذر 1300 میرزا کوچک خان جنگلی، مبارز دلیری که به خاطر خیانت برخی یاران تحت تعقیب بود، راه قلههای جنگل را در پیش گرفت؛ اما سرما و برف این سرباز رشید را زمینگیر کرد و جان به جانآفرین تسلیم نمود. روستاییها جنازه یخزده میرزا را به خانقاه آوردند، ولی سالار شجاع سر میرزا را قطع کرد و برای رضاخان به سوغات برد و اینگونه نهضت میرزا خاموش شد؛ ولی نام و یاد او همواره الهامبخش انسانهایی شد که برای آزادی از استبداد و رهایی از بیگانگان آرام نداشتند.
کد خبر: ۶۳۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۱
در بخشی از اعلامیه میرزا کوچکخان آمده: «عموم ایرانیان میدانند که از بدو قیام و تشکیل جمعیت جنگل الی کنون، نخستین نظریه که قبل از هر چیز مطمح نظر و با خطی جلی و برجسته در سرلوحه مرام آنان منقش بوده، همانا رفاهیت حال عموم هموطنان، تهیه موجبات سعادت و استقلال ایران و بالاخره رهایی یافتن از چنگال متعدیان بوده است...»
کد خبر: ۶۳۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۱
در چارچوب فکری نصرتالدوله دوم و پدرش عبدالحسین فرمانفرما، ایران برای تأمین منافع ملی نیاز به پیوند همهجانبه با انگلیس داشت البته این اتحاد و پیوند به معنای سرسپردگی با این کشور نبوده است.
کد خبر: ۱۹۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۱۸