مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - اسناد انقلاب اسلامی
والحسن بنی‌صدر چندی قبل از آن که در 31 خرداد 1360 با رای نمایندگان مجلس از سمت ریاست‌جمهوری عزل شود، پیوند و ارتباط خود با سازمان مجاهدین خلق را نمایان کرده بود، این در حالی بود که همو پیش از این، منتقد اصلی مشی و شیوه عملکرد سازمان بود و اولين کسي بود که عنوان «منافق» را براي آنها به کار برد و کتابي به نام «منافقان از ديدگاه ما» نوشت. اما کم‌کم بنا به دلایلی که اصلی‌ترین آن ضدیت با نظام جمهوری اسلامی و مردم ایران بود، به منافقین نزدیک شد و حتی در ترورهای دهه 60 نیز با آنها همراهی کرد.
کد خبر: ۴۹۸۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۷

آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی از جمله روحانیون مبارزی بود که با شروع نهضت اسلامی به حمایت تمام قد از نهضت برخاست و با جدیت در مسیر مبارزه گام برداشت. همزمان با شروع نهضت اسلامی آیت‌الله فاضل لنکرانی در تبعیت از امام خمینی پا به عرصه مبارزه نهاد و بعد از دستگیری امام در نیمه خرداد 1342،‌ در کنار سایر مبارزین شروع به افشاگری علیه رژیم کرد. با تبعید رهبر نهضت، آیت‌الله فاضل لنکرانی با امضای نامه‌ای خطاب به امیرعباس هویدا سیاست‌های ضد مردمی و ضد دینی رژیم را به شدت محکوم کرد. فعالیت‌های مبارزاتی او در دهه 50 نیز ادامه داشت و همین تحرکات بود که باعث صدور دستور تبعید وی در سال 1352 شد. این قبیل مجاهدت‌ها و بی‌باکی‌ها تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داشت به‌طوری که نام آیت‌الله فاضل لنکرانی در رخدادهای مختلف در صفحات تاریخ آن برهه حساس دیده می‌شود که از آن جمله می‌توان به تحصن روحانیون در دانشگاه تهران در بهمن 1357 اشاره کرد.
کد خبر: ۴۹۸۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۶

کد خبر: ۴۹۸۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۶

در دوران نهضت اسلامی، مبارزه با آمریکا به عنوان استکبار جهانی، خط سیر اصلی مبارزه را ترسیم می‌کرد و روحانیون آگاه با راهبری امام خمینی، در این مسیر گام برمی‌داشتند. آیت‌الله سیدمحمدرضا سعیدی از جمله این روحانیون پیشگام بود که در «آمریکاستیزی» و «ضدیت با استکبار جهانی» شهره بود. با شروع نهضت اسلامی و تشدید فعالیت‌ها و کارشکنی‌های امریکاییان در وابسته کردن هرچه بیشتر کشور، مواضع سرسختانه آیت‌الله سعیدی در افشای چهره امریکا رنگ جدی‌تر به خود گرفت به‌طوری که به دنبال همین سازش‌ناپذیری وی و در قضیه ورود سرمایه‌گذاران آمریکایی به ایران، با انتشار اعلامیه‌ای، علما، مراجع و مردم را به مبارزه با سلطه آمریکا فراخواند. به طوری که ساواک درباره فعالیت‌های ضدآمریکایی شهید سعیدی در سال 1349 عنوان کرد که وی «مردم را دعوت به قیام علیه سرمایه‌داران آمریکایی در ایران نموده است.»
کد خبر: ۴۹۷۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۰

در روند پیروزی انقلاب اسلامی، روحانیون به عنوان نخ تسبیح مبارزه، نقشی اساسی داشتند. آنها با اقدامات برنامه‌ریزی شده، مبارزات را سامان‌دهی می‌کردند. آیت الله سیدمحمدرضا سعیدی یکی از فعالان انقلابی و پیشتازان جریان مبارزه است که در حوره‌های عقیدتی، سیاسی و حتی نظامی به کنشگری انقلابی پرداخت و ضمن اقدامات مختلف در راستای حمایت از امام خمینی(ره)، نیروهای انقلابی فراوانی را پرورش داد که در به ثمر نشستن انقلاب اسلامی تاثیر فراوان داشت.
کد خبر: ۴۹۷۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۹

کد خبر: ۴۹۶۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۰

بعد از فتح خرمشهر توسط رزمندگان اسلام که پیروزی بزرگی محسوب می‌شد، آمریکا به عنوان مهم‌ترین حامی رژیم بعث عراق، به اتخاذ موضعی که برخاسته از ترس و نگرانی بود دست زد. از این رو بود که وزیر خارجه آمریکا با اشاره به استراتژی جدید و ابتکار عمل دیپلماتیک کشورش مدعی شد: «آمریکا برای حفظ صلح خاورمیانه، دست به سه ابتکار دیپلماتیک خواهد زد. اگر بخواهیم به یک نظم مسالمت‌آمیز بین‌المللی امیدی داشته باشیم، باید وقایع خاورمیانه را شکل دهیم و اکنون لحظه ورود آمریکا در خاورمیانه است. آمریکا برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق، فعال کردن مذاکرات خودمختاری فلسطین، رفع تهدید از آغاز جنگ حد و مرزی لبنان و اسرائیل، اقدام خواهد کرد.»
کد خبر: ۴۹۳۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۱

با اشغال خرمشهر توسط رژیم بعث عراق، صدام که تسلط خود بر خرمشهر را همیشگی و بازپس‌گیری آن توسط رزمندگان ایرانی را غیرممکن تصور می‌کرد، مغرورانه اظهار داشت: «اگر ایرانی‌ها خرمشهر را بگیرند کلید بصره را به آن‌ها خواهم داد.» متعاقب تحرکات رزمندگان اسلام برای بازپس‌گیری خرمشهر، صدام شخصاً دستوراتي به اين مضمون صادر كرد: «دفاع از خرمشهر همانند دفاع از بغداد و بصره بوده و خرمشهر تكيه‌گاه بصره به شمار مي‌رود. بنابراين بايد پيروزي در نبرد آينده را با هر قيمتي به دست آورد و نيروهاي ايراني را منهدم كرد.» اما چندی نگذشت که برخلاف ادعاهای مطرح شده، رزمندگان اسلام توانستند طی عملیات موفقیت‌آمیز بیت‌المقدس معادلات را بر هم زده و خرمشهر را از دست اشغال‌گران رژیم بعث آزاد کنند. بی‌شک، بازپس‌گیری خرمشهر از قوای بعثی، پیامدهایی برای عراق و حامیانش در پی داشت و علاوه بر آنکه باعث تحقیر جهانی صدام شد، خسارت‌های تسلیحاتی و انسانی را به رژیم بعث تحمیل کرد و مهم‌تر از آن، باعث نگرانی و ترس حامیان بین‌المللی صدام شد.
کد خبر: ۴۹۳۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۱

مهدی رمضانی
یکی از مهم‌ترین ارکان دفاعی هر کشور، به ویژه در دوران جنگ و تجاوز یک دولت خارجی، نیروهای مردمی هستند که در میدان نبرد اثری عمیق از خود بر جای می‌گذارند. تاریخ دفاع مقدس روایت‌گر نمونه‌های فراوانی از این اثرگذاری است؛ براساس شواهد تاریخی، تا زمانی که این ظرفیت عظیم از جبهه‌های جنگ دور نگاه داشته می‌شد، شکست و اشغال خاک کشور پیامد این سیاست بود. اما درست بعد از عزل بنی‌صدر از فرماندهی کل قوا، با تغییر سبک مدیریت جنگ، نیروهای مردمی به میدان آمده و روند جنگ را دگرگون کردند که نمونه این اثرگذاری در فتح خرمشهر نمایان شد. امروز نیز بعد از گذشت سال‌ها، هنوز نیروی مردمی، مستعد حماسه‌سازی است و همانطور که بارها ثابت کرده، در صورت حمایت و مدیریت صحیح، می‌تواند بزرگ‌ترین نقش را در تاریخ کشور ایفا کند.
کد خبر: ۴۹۳۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۵

حزب خلق مسلمان که به هواداری از آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری مشهور بود، اگر چه در ظاهر با هدف تداوم آرمان‌های انقلاب اسلامی تاسیس گردید اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شیوه‌ای متفاوت در پیش گرفت؛ این حزب با امام خمینی، اندیشه ولایت فقیه، قانون اساسی، مجلس خبرگان و ... به مخالفت برخاست و اعضای حزب مذکور وقتی موفق نشدند پایگاه اجتماعی درخوری برای حزب خود کسب کنند، در آذر ماه 1358 اقدام به تحرکات میدانی نمودند. اما این اقدامات آنها با واکنش شدید مردم روبه رو شد. تا جایی که خروش مردم، باعث انحلال این حزب گردید.
کد خبر: ۴۹۳۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۹

نهضت آزادي ایران در 25 ارديبهشت 1340، در منزل صادق فيروزآبادي تأسيس شد و اعلام موجودیت کرد؛ نهضت آزادي در اولين نشريه‌‌ داخلي كه در 21 خرداد 1340 منتشر نمود، در مقاله‌‌ «جبهه‌ ملي و نهضت ‌آزادي» در پاسخ به اين سؤال كه «چرا نهضت آزادي ايران به‌وجود آمد و آيا تشكيل اين سازمان سياسي و اجتماعي با هدف و فعاليت جبهه‌ ملي ايران وفق مي‌دهد يا نه؟»، تصريح كرد كه «تأسيس نهضت آزادي ايران منطبق با هدف و مرام و اساسنامه جبهه‌ ملي ايران و درجهت تأييد و پشتيباني و تقويت آن است.»مرامنامه‌‌ نهضت آزادي نشان مي‌دهد كه به اسلام به‌عنوان يک مكتب راهنما نگريسته نشده است و بيش از اندازه روي مفاهيم حقوقي ـ سياسي تأكيد شده است.
کد خبر: ۴۹۳۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۵

آمار روایت می‌کند:
بنابر شواهد و مدارک موجود، ميانگين كمك آمريكا به اسرائيل از سال 1949 تا سال 1965 سالانه تقريباً 63 ميليون دلار بود (كه 95 درصد آن كمكهاي اقتصادي و غذايي بود)، اما اين رقم از سال 1966 تا 1970 به 102 ميليون دلار افزايش يافت. اين مساعدت در سال 1971 بهسرعت به 5/634 ميليون دلار رسید (تقريباً 85 درصد آن به صورت كمكهاي نظامي بود) و پس از جنگ يومكيپور در 1972 بالغ بر پنج برابر شد.
کد خبر: ۴۹۳۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۶

تاریخ پر از شواهدی است که نشان از همراهی مردم با روحانیت مبارز در مواجهه با استعمار خارجی دارد؛ از بسیج مردم بعد از فتوای آیت‌الله سید محمد طباطبایی علیه استعمار روس گرفته تا همراهی با فتوای میرزای شیرازی و همگامی ملت ایران با مجاهدت‌های آیت‌الله کاشانی علیه استعمار پیر، تنها نمونه‌هایی از همراهی مردم با علما در مواجهه با استعمار است. طی سال‌های بعد و در دوران نهضت اسلامی نیز، مردم با تبعیت از امام خمینی به مبارزه با استعمار آمریکا پرداختند به طوری که مبارزه با رژیم پهلوی نیز در این راستا بود؛ این مبارزه مردمی با استعمار آمریکا ضمن رهایی از چنگال استبداد پهلوی، نتایجی چون بازیابی غرور ایرانیان که بعد از 28 مرداد 1332 خدشه‌دار شده بود، اخراج استعمارگران آمریکایی از ایران، بسته شدن جاسوسخانه آمریکا و قطع ایادی استعمار از نفت ایران را در پی داشت.
کد خبر: ۴۹۲۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۴

با تورق تاریخ آشکار می‌شود جلاد دهه 60 تنها سران نظام را هدف ترور قرار نمی‌داد، بلکه مردم عادی، از کودک و زن گرفته تا پیر و جوان سوژه‌های ترور منافقین بودند. کارنامه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) پر از صفحات سیاه است؛ آنها با حمله به مغازه‌ها، کتابخانه‌ها، مساجد و اماکن عمومی به قتل عام مردم ایران پرداختند. این قبیل ترورهای کور سازمان، با هدف زنده نگه داشتن نام سازمان و بزرگنمایی آن و ایجاد رعب و وحشت در میان مردم بود. د‌‌ر اين‌ گونه عمليات‌ها صرفاً هد‌‌ف انجام ترور بود‌‌ و اينكه قرباني ترور چه فرد‌‌ يا شخصي باشد‌‌، اهميت ند‌‌اشت. ازاين‌رو، عمد‌‌ه‌ قربانيان اين ترورهاي كور، مرد‌‌م عاد‌‌ي، شهروند‌‌ان، کودکان بي‌د‌‌فاع و رهگذران بودند.
کد خبر: ۴۹۲۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۲

سازمان ملل متحد در تاریخ 29 نوامبر 1947 میلادی تنها چند دهه پس از صدور اعلامیه بالفور و شکل‌گیری جنبش نژادپرستانه صهیونیسم، طرح تقسیم فلسطین به دو کشور اسرائیل و فلسطین و اداره شهر اورشلیم به صورت بین‌المللی را تصویب کرد. با اتخاذ چنين تصميمي از سوي سازمان ملل متحد بود كه سرانجام در تاریخ 14 مه 1948 (26 اردیبهشت 1327) همزمان با پایان قیمومیت بریتانیا بر فلسطین، با حمايت و تائيد سازمان ملل متحد و شوراي امنيت «دولت اسرائیل» با صدور منشور استقلال رسماً اعلام موجودیت کرد. بي‌شك عملكرد سازمان‌هاي بين‌المللي و به طور ويژه نهاد شوراي امنيت سازمان ملل متحد در تاسيس و استمرار اين رژيم تروريستي در منطقه حساس غرب آسیا از جايگاه مهمی برخوردار است. جلوگيري از صدور قطعنامه‌هاي اين شورا عليه اقدامات ضد بشري رژيم صهيونيستي توسط دولت‌هايي چون آمريكا گوياي نقش بارز شوراي امنيت در استمرار اقدامات اين رژیم جنايتكار مي‌باشد. علاوه بر اين، با رجوع به تاريخ و بررسي چگونگي شكل‌گيري اسرائیل، قرائن گسترده‌اي دال بر نقش پر اهميت اين شورا يافت مي‌شود.
کد خبر: ۴۹۲۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۵

به گزارش روابط عمومی مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، طرح‌های پژوهشی این مرکز برای سال 1398 به تفکیکِ معاونت‌های تاریخ ‌شفاهی، اسناد و کتابخانه، پژوهشی و موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی اعلام شد.
کد خبر: ۴۹۱۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۲

یکی از مهم‌ترین برنامه‌های انقلابیون در مبارزه با رژیم پهلوی، استفاده از ظرفیت‌های ماه مبارک رمضان بود. از همان نخستین سال‌های نهضت اسلامی، انقلابیون در این ماه با اعزام طلاب به شهرهای مختلف و با بهره‌گیری از ظرفیت منابر، دست به افشاگری علیه سیاست‌های رژیم پهلوی زدند؛ این مبارزه در شب‌های قدر به اوج خود می‌رسید و در روز عید فطر هزاران نفر علیه رژیم پهلوی دست به تظاهرات می‌زدند. علاوه بر این، مبارزین انقلابی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های ماه مبارک رمضان، از دیگر شیوه‌ها همچون توزیع اعلامیه و برپایی مجالس مخصوص بانوان در این ماه نیز استفاده می‌کردند. از همین‌رو بود که ساواک با اطلاع از این ظرفیت‌ها، قبل از شروع ایام رمضان به سازمان‌های امنیتی و انتظامی تذکر می‌داد: «به ائمه جماعات و وعاظ و بانیان مجلس تذکر و تهدید نمایند، اطلاعات لازم را از انقلابیون کسب کنند، عناصر نفوذی را به داخل مجالس اعزام کنند و از عناصر انقلابی مراقبت به عمل آورند...»
کد خبر: ۴۹۱۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۸

برشی از خاطرات آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی
انتشار خبر رحلت آیت‌الله کمالوند کشور و به خصوص شخص امام را دچار غم و اندوه کرد. حاج‌آقا مصطفی در مورد واکنش امام به خبر رحلت آیت‌الله کمالوند می‌گوید: هنگامی که خبر رحلت آقاي کمالوند را به امام دادم،به قدری امام ناراحت شد که من پشیمان شدم چرا این خبر را به امام دادم.
کد خبر: ۴۹۰۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۶

بعد از اعلام موجودیت حزب توده، سران این حزب سعی کردند تا با بسط فعالیت‌های خود در سراسر کشور شعبه‌های از حزب را بوجود بیاورند. جهرم یکی از نقاط مورد هدف حزب توده برای فعالیت بود که براساس اسناد تاریخی مردم اجازه هیچ‌گونه فعالیتی به این حزب ندادند.
کد خبر: ۴۹۰۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۵

براساس آمار و داده‌ها و نیز شواهد و روایت‌های موجود، وضعیت چاپ و انتشار کتاب در دوران پهلوی مطلوب نبود. در این دوران سانسور و حذف، کلیدواژه اصلی در حوزه کتاب بود و ممیزی کتاب بیش‌ترین وظایف را بر عهده داشت. علاوه بر این، وضعیت چاپ کتاب از لحاظ کمیت نیز بسیار ضعیف بود به طوری که در واپسین سال‌های عمر رژیم پهلوی، براساس میانگین 35 میلیونی جمعیت آن روزهای کشور، به ازای هر یک میلیون نفر تنها 71 عنوان کتاب انتشار می‌یافت که در مقایسه با رقم 88 عنوان به ازای هر میلیون نفر در دهه 40، 17 عنوان هم کمتر شده بود. این در حالی است در همان دوران، کشورهای هم‌سطح با ایران، وضعیت مناسب‌تری در این حوزه داشتند و در برخی از کشورها چاپ کتاب به رقم 1000 عنوان به ازای هر میلیون نفر می‌رسید.
کد خبر: ۴۹۰۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۱

تازه های کتاب