مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - بازرگان
به روایت آیت‌الله عباسعلی عَمید زنجانی:
آیت‌الله عباسعلی عَمید زنجانی می‌گوید: «يكى از خط مشى‌هاى امام اين بود كه از افراد تا آنجائى كه امكان دارد استفاده بشود، تا آن لحظه‌اى كه ثابت بشود كه غير قابل استفاده هستند... سنت و سيره امام اين طور بود كه از افراد تا آنجائى كه امكان‌پذير است استفاده بشود، ما اصلاً انتظار علم غيب از امام نداريم و نبايد هم داشته باشيم... ».
کد خبر: ۷۵۰۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۶

ویژه‌نامه انتخابات ریاست‌جمهوری| دوره چهارم
تعداد پنجاه نفر برای چهارمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد شده بودند که شورای نگهبان صلاحیت 47 نفر از جمله مهندس مهدی بازرگان ، دکتر ابراهیم یزدی، احمد صدر و حاج سید جوادی را رد کرد. در پی رد صلاحیت مهندس بازرگان رسانه‌های خارجی به تبلیغات وسیع و دامنه‌دار درباره ادعای عدم وجود آزادی انتخابات در ایران پرداختند.
کد خبر: ۶۸۸۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۰

با پیروزی انقلاب اسلامی مهدی بازرگان به نمایندگی از نهضت آزادی در راس دولت موقت قرار گرفت اما سرانجام در نیمه آبان 58 و پس از تسخیر لانه جاسوسی، این دولت استعفا داد. از این پس تقابل علنی نهضت آزادی با انقلاب اسلامی وارد فاز تازه‌ای شد و تعارض ذاتی تفکر و ایدئولوژی حاکم بر نهضت آزادی ایران با ایدئولوژی جریان ولایی منجر به رویارویی آن نهضت با نظام جمهوری اسلامی ایران گردید. این تقابل به هنگام برگزاری انتخابات‌ها بیشتر رخ نشان می‌داد.
کد خبر: ۶۸۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۷

دکتر جواد منصوری
به دنبال کارشکنی‌های حزب دموکرات کردستان، روز اول فروردین 1358 هیئتی از طرف امام و دولت موقت به سرپرستی آیت‌الله طالقانی در قالب هیئت حسن نیت به سنندج اعزام شد. دولت بازرگان سعی در کاهش تشنّج در منطقه از طریق مجاری دیپلماسی داشت. از این‌رو بازرگان در 7 فروردین 58 سرلشکر قرنی را به خاطر اینکه معتقد بود باید در کردستان به شکل قاطعی عمل کرد تا رویکردهای جدایی‌طلبانه و تجزیه‌طلبانه گسترده نشوند؛ برکنار کرد. علی‌رغم همه‌ فراز و نشیب‌ها، اقدامات گروه‌‌ها در کردستان تا پایان سال 1358 و حتی سال 1359 ادامه یافت. با این حال آغاز جنگ تحمیلی و بسیج نیروها‌ی رزمنده، تأثیر تعیین کننده‌ای در شکست جریان تجزیه‌طلب داشت.
کد خبر: ۶۷۵۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۳۰

ابوالحسن بنی‌صدر، رضا پهلوی، مهدی بازرگان و سازمان مجاهدین خلق از جمله مخالفین صدور حکم ارتداد سلمان رشدی بودند.
کد خبر: ۶۶۲۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۵

امام خمینی پس از وعده‌ خود در بهشت زهرا مبنی بر تعیین دولت، بر اساس حق قانونی ناشی از آرای اکثریت قاطع ملت ایران،‌ در جلسه‌ای با اعضای شورای انقلاب، طی حکمی مهدی بازرگان را مأمور تشکیل دولت موقت می‌کنند. یکی از مهمترین دلایلی که شورای انقلاب، بازرگان را شایسته‌ نخست‌وزیری می‌دانست، سابقه‌ وی در امور اجرایی، سیاسی و دینی بود. از مهمترین اقدامات اجرایی بازرگان که از او یک شخصیت با تجربه ساخت، همان مأموریت خلع ید انگلستان از شرکت نفت بود.
کد خبر: ۶۵۹۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۱۵

در بخشی از این گزارش آمده: « مهندس بازرگان می‌گفت: ما هرگز برنامه‌اى براى تضعیف مقام سلطنت نداریم و با توده‌ای‌ها هم‌همکارى نخواهیم نمود و می‌خواهیم فقط از آزادى در ایران دفاع کنیم...».
کد خبر: ۶۵۳۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۹

به مناسبت 8 دی ماه 1357
اعتصاب‌ در صنعت‌ نفت‌، رژیم‌ شاه‌ را کاملاً وحشت‌زده‌ کرد. شاه‌ در نطق‌ 15 آبان ‌خود گفت‌: موج‌ اعتصابات‌ موجب‌ شده‌ «تا چرخ‌های‌ اقتصاد مملکت‌ و زندگی‌ روزمره‌ی ‌مردم‌ فلج‌ شود و حتی جریان‌ نفت‌ که‌ زندگی‌ مملکت‌ به‌ آن‌ بستگی‌ دارد قطع‌ گردد تا عبور و مرور روزانه‌ و تأمین‌ مایحتاج‌ زندگی‌ مردم‌ تعطیل‌ شود».
کد خبر: ۶۴۷۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۸

شما بپرسید| پاسخ حمیدرضا اسماعیلی
حمیدرضا اسماعیلی گفت: همانطور که بسیاری از گونه‌های فرهنگ غربی در ایران به صورت تقلیدی و نادرست مورد توجه قرار گرفت، لیبرالیسم هم به همین سرنوشت دچار شد. در حقیقت جریانی که به معنای واقعی به فلسفه لیبرالیسم پی برده و به آن متعهد باشد، در میان هیچکدام از جریان‌ها مشاهده نمی‌شود. حتی اگر در میان رجال و شخصیت‌های سیاسی بتوان فردی را متعهد به لیبرالیسم شناخت، اما این قابل تعمیم به گروه‌ها و جریان‌های سیاسی نیست. در ایران پس از انقلاب، رجال سیاسی تلاش کرده‌اند لیبرالیسم را با آموزه‌های فلسفی توجیه و تشریح کنند، درحالی که همین رویکرد با فلسفه لیبرالیسم در تضاد است.
کد خبر: ۶۳۸۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۳

«امریکا» در خاطرات حسن روحانی
حسن روحانی می‌گوید: «مهندس‌ بازرگان ‌ می‌گفت‌: اینکه‌ امام‌ می‌گوید شاه‌ باید از کشور برود، تا من‌ به‌ کشور برگردم‌، اشتباه‌ است‌. مگر شدنی‌ است‌؟! شما با امام‌ صحبت‌ کنید، با ایشان‌ بحث‌ کنید، بلکه‌ بتوانید ایشان‌ را قانع‌ کنید. از امام‌ بخواهید نگوید تا شاه‌ نرود، من‌ به‌ ایران‌ برنمی‌گردم‌. این‌ تقریباً تعلیق‌ به‌ محال‌ است‌. به‌ ایشان‌ گفتم‌: همین‌ امروز امام‌ در سخنرانی‌ خودشان‌ بر این‌ مسئله‌ تأکید داشتند که‌ سخن‌ همه‌‌ مردم‌ ایران‌ یک‌ چیز است‌ و آن‌ «مرگ‌ بر پهلوی‌» است‌. »
کد خبر: ۶۳۵۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۸

بازنشر
در جریان انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی، مهدی بازرگان با صدور اعلامیه از مسعود رجوی، سرکرده گروهک منافقین حمایت کرد و گفت: «برای تامین وحدت و حقوق گروه‌های اقلیت امیدواریم آقای "مسعود رجوی" که معرف جناح پرشوری از جوانان با ایمان می‌باشد نیز به مجلس راه یافته، موفق به همکاری صادقانه با گروه‌های با حسن نیت و در خدمت به خدا و خلق بشود.»
کد خبر: ۵۸۸۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۵

کلاس تاریخ
بازرگان یک هفته بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در مصاحبه با خبرنگار نیویورک تایمز چنین گفت: «دولت ایران مشتاق است روابط خوب خود با آمریکا را از سر بگیرد.» سرانجام نیز اختلاف بر سر مواضع مختلف و از جمله قطع یا ادامه رابطه با آمریکا که در ان زمان از نظر قاطبه مردم ایران دشمن اصلی انقلاب به شمار می‌رفت، به استعفای دولت موقت در 14 آبان 1358 یعنی دقیقا فردای تسخیر لانه جاسوسی آمریکا انجامید.
کد خبر: ۵۶۳۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۴

گزارش تاریخی
دانش‌منفرد در مورد آماده کردن دفتر نخست‌وزیری می‌‌گوید: « به دلیل عدم دسترسی به کاخ نخست‌وزیری کلاسی را در محل کمیته‌ استقبال به عنوان دفتر نخست‌وزیر برای ایشان در نظر گرفتیم ... پشت در کلاس با خط زیبا و درشت با ماژیک روی کاغذی نوشتیم اتاق نخست‌وزیر و آن کاغذ را بر در اتاق نصب کردیم. یک اتاق را هم به ‌عنوان اتاق هیئت وزیران انتخاب کرده و به همان صورت عمل کردیم».
کد خبر: ۵۵۸۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۵

در نشست نقد و بررسی کتاب "ملی ـ مذهبی‌ها" مطرح شد:
معادیخواه با توجه به خط تحریف تاریخ توسط ملی‌مذهبی‌ها اظهار داشت: من یک نکته‌ای را عرض کنم. تا به همین امروز هم به این آقایان نهضت آزادی نقد دارم. اخیرا خاطراتی از آقای مهندس توسلی منتشر شده است. یک چیز عجیبی را ایشان نقل کرده، نامه‌ای را هفت تن از علما در زندان نوشته‌‌اند که بعدها به فتوای نجس و پاکی مشهور شد. جریان این نامه در تاریخ بدیهی است و امضای آیت‌الله طالقانی در آن هم بدیهی است. اما مهندس توسلی در کتاب خاطرات خود این قضیه را انکار کرده است و قاطعانه می‌گوید آیت‌الله طالقانی امضاء نکرده است. افراد وقتی دارای موضع‌گیری سیاسی می‌شوند تاریخ را طوری نقل می‌کنند که جای بحث زیادی دارد. حضرت امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: اگر کسی وارد تخاصم شد دیگر نمی‌تواند تقوا را رعایت کند.
کد خبر: ۵۳۳۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۲

درنگی در خاطرات آیت‌الله احمدی میانجی؛
آیت‌الله میانجی درباره روابط حزب خلق مسلمان و آیت‌الله سیدکاظم شریعتمداری می‌گوید: حزب خلق مسلمان نفوذ بسيارى بر روى آقاى شريعتمدارى داشت. آنها مقاصد خودشان را در زير عباى او جست‌وجو مى‌كردند و از حيثيت ايشان سوءاستفاده مى‌نمودند... اين حزب خلق مسلمان ضرر فراوانى به آقاى شريعتمدارى زدند. وی همچنین درباره بازرگان عنوان می‌کند: آقاى مهندس بازرگان بعد از آنكه انتخاب شد، چند عمل انجام داد كه به‌نظر من، اعمال ايشان در برانداختن نظام كافى بود.
کد خبر: ۵۱۶۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۷

شهید بهشتی می‌گوید: آقای بازرگان هم گاهی می‌آمدند در تلویزیون و می‌گفتند که نمی‌گذارند من کارم را بکنم و خلاصه بر سر مسائل مختلف با ایشان درگیری‌هایی داشتیم. بارها به آقای مهندس گفتم که شما که همیشه پیشتاز بودید با مردم بودید و مبارز بودید به چه حقی از انقلاب قهر می‌کنید مگر شما احساس مسئولیت نمی‌کنید.
کد خبر: ۵۰۲۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۰۵

در 15 بهمن 1357، امام خمینی طی حکمی، مهندس مهدی بازرگان را «بدون‌ در نظر گرفتن ‌روابط‌ حزبي‌ و بستگي‌ به‌ گروهي‌ خاص‌» مأمور تشكيل‌ دولت‌ موقت‌ کردند و از مردم‌ خواستند تا «نظر خودشان‌ را درباره‌‌ دولت‌ آقاي‌ مهندس‌ بازرگان ‌ كه‌ دولت‌ شرعي‌ و اسلامي‌ است‌ اعلام‌ كنند...» به دنبال آن، مردم در همه شهرها و استان‌های کشور، در تبعیت از حکم امام خمینی اقدام به راهپیمایی کردند. به گفته محمدرضا اعتمادیان: «وقتی خبر تشکیل دولت موقت در جامعه منتشر شد همه استقبال کرده و دولت موقت را تایید نمودند و آمادگی خود را برای همکاری با آن اعلام داشتند. واقعاً همه‌ مردم با تمام وجود همکاری می‌کردند، ولی متاسفانه دولت موقت، ارزش این اعتماد را ندانست و پایگاه و جایگاه خود را حفظ نکرد. این دولت بعد از مدت کوتاهی دچار این توهم گردید که تمام قدرت به دست او افتاده است، از این رو در مقابل امام ایستاد.»
کد خبر: ۴۵۶۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۱۶

امام‌ خميني‌ در روز پانزدهم‌ بهمن 1357،حكم‌ نخست‌وزيري‌ بازرگان ‌ را صادر کردند و روز شانزدهم‌ بهمن‌ جلسه‌‌ معارفه‌‌ بازرگان ‌ با حضور صدها خبرنگار خارجي‌ و داخلي‌ در مدرسه‌‌ علوي‌ برگزار شد.
کد خبر: ۴۵۶۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۱۶

در اسناد ارکان امنیتی رژیم پهلوی آمده است که مهدی بازرگان در دورانی که در این رژیم بازداشت شده است، مورد حمایت‌های ویژه دربار و شخص محمدرضا پهلوی قرار گرفته است.
کد خبر: ۴۴۴۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۱

برگی از خاطرات سردار رحیم صفوی
آقای‌ بازرگان ‌ بعد از بازگشت‌ از سفر كردستان‌ در جمع‌ اعضای‌ شورای‌ انقلاب‌ حاضر شد و اعلام‌ كرد: «دولت‌ چاره‌ای‌ ندارد جز این‌ كه‌ در مقابل‌ حزب‌ دموكرات‌ تسلیم‌ شود و یك‌ نوع‌ خودمختاری‌ به‌ آن‌ها اعطا كند و شرایط‌ آن‌ها را بپذیرد.» در همین‌ جلسه‌ بود كه‌ شهید بهشتی‌ و شهید مطهری‌ بلند شده‌، فریاد می‌كشند: یعنی‌ چه‌ آقا؟ شما می‌خواهید ما در مقابل‌ نیروهای‌ دموكرات‌ و كمونیست‌ تن‌ به‌ سازش‌ بدهیم‌. نخیر چنین‌ نیست‌ و سازش‌ معنی‌ ندارد.»
کد خبر: ۴۴۳۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۳۰

تازه های کتاب