مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - ساواک
اعلامیه شهربانی اصفهان به بهانه آغاز ماه مبارک رمضان
شهربانی اصفهان در سال 1346 به منظور حفظ شعائر اسلامی در ماه مبارک رمضان دستورالعملی صادر کرد که بازخوانی آن جالب توجه است.
کد خبر: ۸۸۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۲

به مناسبت سالگرد درگذشت دکتر محمد مصدق؛ دستورالعمل شهربانی و ساواک برای تشییع وی + سند
محمد مصدق پس از کودتای 28 مرداد 1332 از سمت نخست‌وزیری برکنار و پس از محاکمه در دادگاه نظامی به سه سال حبس محکوم شد. مصدق با تبعید به قلعۀ احمدآباد تا پایان عمر در آنجا محصور بود و در 14 اسفند 1345 براثر سرطان در 84 سالگی درگذشت ودر ملک شخصی خودش در احمدآباد دفن شد. نظارت ساواک و شهربانی رژیم پهلوی بر وضعیت مصدق نه تنها تا آخرین روزهای عمر او ادامه داشت بلکه برگزاری مراسم دفن و سالگرد وی نیز با کنترل و مراقبت همراه بود.
کد خبر: ۸۷۹۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۱۴

مروری بر زندگی آیت‌الله محمد امامی کاشانی
در سال‌ 1351 كه‌ ساواك‌ فعالیت‌های‌ سیاسی‌ و سخنرانی‌های‌ آیت‌الله امامی‌ كاشانی‌ را تحت‌نظر داشت‌، رادیو تلویزیون‌ ملی‌ ایران‌ به‌ او و شش‌ نفر از وعاظ‌ تهران‌ از جمله‌ مرتضی‌ مطهری‌، دكتر جواد مناقبی‌، ناصر مكارم‌ شیرازی‌، ابوالقاسم‌ خزعلی‌ و سید عبدالكریم‌ هاشمی‌نژاد پیشنهاد كرد كه‌ هر كدام‌ به‌ مدت‌ پنج‌ شب‌ سخنرانی‌ نمایند. آنان‌ به‌ حیله‌ی‌ رژیم‌ پی‌ بردند و هدف‌ دستگاه‌ از این‌ توطئه‌ را ایجاد تفرقه‌ در میان‌ روحانیون‌ دانسته‌ و از سخنرانی‌ خودداری‌ كردند.
کد خبر: ۸۷۹۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۱۳

ساواک و امنیت ملی
شعار اصلی­ ساواک حفظ امنیت ­ملی و حمایت از حقوق اساسی مردم ایران بود، اما با نگاهی به فعالیت‌های خارجی ساواک می­توان به سیاست دوگانۀ آن در قبال منافع ­ملی با برتری منافع کشورهایی مانند امریکا و اسرائیل پی ­برد. از سویی دیگر خرید تسلیحات نظامی نیز وابسته به الگوی ارائه ­شده از جانب قدرت­‌های بیگانه از جمله امریکا بود. علاوه بر خوش‌خدمتی­‌های بی‌حد و حصر رژیم پهلوی به ایالات متحده، سیاست‌های امنیتی او نیز وابسته به منافع امریکا و در راستای تامین امنیت اسرائیل تفسیر می‌شد.
کد خبر: ۸۷۸۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۷

دستور شاه به ساواک درباره بررسی جشن‌های نیمه شعبان؛
در دوران نهضت اسلامی مناسبت‌های مذهبی همواره بستری برای بسط و گسترش مبارزه و روشن نگهداشتن شعله مخالفت با رژیم پهلوی بود. یکی از مهمترین این موارد اعیاد اسلامی به ویژه جشن نیمه شعبان و میلاد امام زمان(عج) به شمار می‌رفت. از این‌رو برنامه‌های نیمه شعبان به طور ویژه مورد توجه ساواک و سایر نهادها بود. در گنجینه اسناد مرکز اسناد انقلاب اسلامی بولتن ویژه‌ای از ساواک به تاریخ 24 شهریور 54 به چشم می‌خورد که با قید "سری" به تحلیل و بازخوانی گزارش‌های برگزاری جشن‌های نیمه شعبان آن سال می‌پردازد.
کد خبر: ۸۷۷۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵

اعتراض نماینده بنیاد مستضعفان در سال 58:
محمد حیدری در این گزارش توضیح می‌دهد که در آن دوره به طور موقت، سمت نظارت کلی بر صفحات داخلی روزنامه را داشته است، بدین شکل که «از طریق تماس دائم با متصدی اجرایی صفحات داخلی بدانم چه موضوعاتی در این صفحات چاپ می‌شود و اگر مطلبی به مصلحت نبود، مانع چاپ آن شوم...»
کد خبر: ۸۷۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۲

روایت اسناد منتشر نشده از حساسیت ساواک بر نام و یاد جهان‌پهلوان تختی
جهان پهلوان غلامرضا تختی، حساسیت ویژه‌ای برای ساواک داشت و به گواه اسناد بسیاری که در مرکز اسناد انقلاب اسلامی موجود است، همواره تحت مراقبت‌های شدید امنیتی قرار داشت. هنگامی که جهان پهلوان در 17 دی ماه سال 46 درگذشت، ساواک دست از این حساسیت‌ها و مراقبت‌ها برنداشت.
کد خبر: ۸۶۵۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۷

به روایت اسناد
ساواک ، در تمام سال‌های فعالیتش نظارتی دقیق بر هرگونه تجمعات مخالفین در داخل و خارج کشور داشت. یکی از گزارشات موجود در آرشیو «مرکز اسناد انقلاب اسلامی» گزارشی است از شب یلدای مخالفین سیاسی رژیم پهلوی در نیویورک که در خانه ایران برگزار شده بود. خانه ایران، پاتوقی برای مخالفین شاه بود و طیف‌های مختلفی در آن حضور می‌یافتند، از مصدقی‌ها گرفته تا توده‌ای‌ها. اگرچه در این جلسات و محافل، اختلافات میان این طیف‌ها کاملا مشهود بود، ولی عاقل‌ترها و باتجربه‌ترها همواره بر «اتحاد» تاکید می‌کردند و معتقد بودند که با اتحاد می‌شود درخت موریانه خورده رژیم را از زمین کند و هرگونه نفاقی، چوب‌بستی برای این درخت موریانه خورده است. 
کد خبر: ۸۶۲۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۳۰

به مناسبت سالروز شهادت آیت‌الله محمد مفتح
بخشی از گزارش‌های ساواک ، مکاتباتی است که این سازمان طی کنترل نامه‌های ارسالی یا دریافتی شهید مفتح، آنها را ضبط و کپی نموده است. تعدادی از این نامه‌ها مکاتبات او با مراجع وقت می‌باشد. در این میان نامه امام خمینی به ایشان از نجف در تقریر از «زحمات و ثبات قدم» وی حائز اهمیت ویژه است که در پاسخ به نامه ارسالی او به امام می‌باشد. شهید مفتح را می‌توان از پیشگامان فعالیت‌های فرهنگی در امر معرفی ابعاد اجتماعی-سیاسی اسلام به نسل جوان به شمار آورد. حجم عظیمی از اسناد ساواک از تکاپوهای او در این عرصه خبر می‌دهد. سفرهای تبلیغی شهید مفتح از دیگر موضوعاتی است که در گزارشات ساواک منعکس شده است. فعالیت‌ها و اقدمات شهید مفتح در مساجد و هیئت‌های مذهبی از دیگر محورهای اسناد ساواک در مورد اوست.
کد خبر: ۸۶۱۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۷

پرونده اسنادی روز دانشجو
در این جلسه، با وجود مخالفت نخست‌وزیر و روسای دانشگاه‌ها، رئیس ساواک اصرار بر اخراج اساتید و دانشجویان دارد و حتی اهمیتی برای مساله کمبود استاد و نیروی متخصص قائل نیست و دانشجویان را نیز تهدید می‌کند که با کوچکترین خلافی اخراج خواهند شد و دست آخر این حرف نصیری است که به کرسی می‌نشیند و تعداد زیادی از اساتید و دانشجویان مخالف و منتقد اخراج و بازداشت می‌شوند.
کد خبر: ۸۶۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۰

پرونده اسنادی روز دانشجو
ماموران رژیم چنان فعالیت‌های دانشجویان و حتی شعارنویسی آنان در سرویس‌های بهداشتی به لرزه می‌افتادند که مخبرانی در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های متعدد داشتند و به سرعت آن‌ها را رصد و بلافاصله اقدام به پاک کردن شعار می‌کردند.
کد خبر: ۸۶۰۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۸

پرونده اسنادی روز دانشجو
گزارشی از ساواک به تاریخ 19 اسفند 51 با طبقه‌بندی «خیلی محرمانه» موجود است که مامورین ساواک اذعان می‌دارند که اعتراضات دانشگاه‌ها، نه به خاطر مسائل سیاسی، که اغلب آن‌ها اقتصادی و تحت تاثیر گرانی‌های سرسام‌آور است.
کد خبر: ۸۵۹۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۷

پرونده اسنادی روز دانشجو
گزارشات متعددی از ساواک درباره ناآرامی‌های دانشگاه تهران در بهمن و اسفند 51 مشاهده می‌شود. براساس این اسناد، دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه ملی [شهید بهشتی فعلی] در جریان جشن‌های 6 بهمن به مناسبت انقلاب شاه و مردم، اعتصاب کرده و در امتحانات پایان ترم شرکت نکرده‌اند و از همین رو تعداد زیادی از دانشجویان دستگیر و محروم از تحصیل شده‌اند. به گواه اسناد، مراکز ساواک در کلیه دانشگاه‌ها فعالیت داشته‌اند.
کد خبر: ۸۵۹۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۶

بازخوانی پرسشنامه استخدامی رئیس اداره کل سوم ساواک
در قسمت اول مستند پرویز ثابتی که شبکه‌ من‌وتو سوم آذر پخش کرد، مدیر امنیت داخلی ساواک ادعا کرد که در خانواده‌اش هم مسلمان بودند و هم بهائی؛ عمه‌هایش مسلمان و خاله‌هایش بهائی بودند و درباره خودش گفته «من از همان موقع اعلام کردم هیچ دینی ندارم.» علاوه بر آن خودش را یک «آگنوستیک» (ندانم‌گرا) معرفی کرده و مدعی است «هنوز وجود خدایی به طوری که ما می‌شناسیم یا به ما معرفی شده اثبات نشده!»
کد خبر: ۸۵۷۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۵

فسادهای فسادیاب پهلوی در ساواک
پرویز ثابتی سال ۱۳۴۸ از ریاست اداره ‌یکم امنیت داخلی به معاونت اداره سوم رسید و از ۲۳ فروردین ۱۳۵۲ تا ۷ آبان ۱۳۵۷ رئیس اداره سوم ساواک بود. ثابتی ۹ آبان ۱۳۵۷ از ایران خارج شد اما او که سال ۱۳۴۷ در خانه برادرش ساکن بود، ده سال بعد که از ایران خارج شد، میلیون‌ها تومان پول از ایران خارج کرد و چند باب خانه در بهترین مناطق تهران داشت.طبق اعلامیه جامعه کارکنان بانک مرکزی ایران در آستانه انقلاب، پرویز ثابتی جزو مقامات نظام پهلوی بود که طی ماه‌های شهریور و مهر ۱۳۵۷ ارز غیربازرگانی از طریق بانک‌های مختلف به خارج فرستاد؛ ۱۳۵ میلیون تومان در آن سال که با تبدیل ارزش ریالی آن (با محاسبه‌گر بانک مرکزی) معادل ۶۳۰٫۸۷۸٫۶۴۹٫۶۳۵ تومان امروز می‌شود. 
کد خبر: ۸۵۷۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۳

حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی در برنامه «به افق فلسطین» مطرح کرد؛
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی گفت: یک موضوع مهم این است که برای این سرزمین از حدود دهه هفتم قرن ۱۹ برنامه‌ریزی شده یعنی حدود ۱۵۰ سال قبل، پیش از آنکه سرزمینی در ظاهر در اختیار یهودیان باشد، در اختیار غربی‌ها و سلطه‌گران غربی بوده است.
کد خبر: ۸۵۴۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳

انتشار برای نخستین‌بار
در حاشیه این گزارش از قول رئیس ساواک آمده است: اسرائیل باید توجه داشته باشد که تمام مردم جهان غیر از اعراب، اسرائیل را متجاوز شناخته و در حال حاضر زمین‌هائی از سه کشور عربی را متصرف است و تا روزی که این زمین‌ها به کشورهای اصلی خود پس داده نشوذ اشغالگر شناخته می‌شوید و این حرف را دوست شما از بررسی افکار کشورهای مختلف غیرعربی می‌زند نه دشمن شما.
کد خبر: ۸۵۴۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۲

به روایت اسناد
در سندی از ساواک آمده است: « محترماً به استحضار می‌رساند: در جریان برگزاری کنفرانس سه‌جانبه اخیر، سرویس اسرائیل پیشنهادی مبنی بر یک همکاری دوجانبه بین سرویس‌های ایران و اسرائیل علیه فلسطینی‌ها ارائه نمود که با کسب اجازه از تیمسار ریاست معظم ساواک در جلسه‌ای با شرکت نمایندگان سرویس اسرائیل و مدیرکل اداره هشتم و معاون اداره کل سوم و همراهان آن‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.»
کد خبر: ۸۵۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۷

اسنادی که شکست سیاست تک‌حزبی را نشان می‌دهد
روز سوم مهر ماه ۱۳۵۷ خبر انحلال تشکیلات حزب رستاخیز اعلام شد. اعلام انحلال حزب رستاخیز اعلام شکست سیاست تک‌حزبی محمدرضاشاه پهلوی بود؛ حزبی که ۱۱ اسفند ۱۳۵۳ تشکیل شد و اولین کنگره‌اش را دهم اردیبهشت ۱۳۵۴ برگزار کرد و شاه گفت هر کس عضو آن نشود، دو راه برایش وجود دارد: «او جایش یا در زندان ایران است، یا اگر بخواهد فردا با کمال میل بدون اخذ حق عوارض، گذرنامه در دستش می‌گذاریم و به هر جایی که دلش می‌خواهد، برود.» کمتر از ۴ سال بعد، حزب واحد نظام شاهنشاهی چنان متزلزل شده بود که بودجه‌اش در سال ۱۳۵۷ نسبت به سال قبل آن ۱۶ میلیون تومان کاهش یافت! ۳ مهر ۱۳۵۷ دبیرکل حزب رستاخیز «منتفی بودن موجودیت» آن را اعلام کرد و در جلسه ۸ مهر انحلال حزب رسما اعلام شد و جواد سعید استعفا داد. 
کد خبر: ۸۵۳۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵

انتشار برای نخستین‌بار؛ دستور ساواک برای اخراج اساتید دانشگاه تهران
در نامه‌ای به تاریخ 27 مهر ماه 1350، مدیرکل اداره سوم ساواک ، فهرستی 47 نفره از اساتید به نام دانشگاه تهران را جهت تصفیه به ریاست ساواک ارسال می‌دارد، این فهرست، طیف‌های متنوع سیاسی را در بر می‌گیرد و حتی شامل حال افرادی می‌شود که برخی از آنان حتی فعالیت سیاسی هم نداشتند.
کد خبر: ۸۵۱۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۶

تازه های کتاب