در 16 اسفند سال 1329 حاجعلی رزمآرا نخستوزیر و سپهبد نیروی زمینی ارتش شاهنشاهی در حالی که به مجلس ختم میرزا محمد فیض قمی میرفت، در مسجد شاه تهران توسط خلیل طهماسبی یکی از اعضای گروه فداییان اسلام کشته شد.
ملی شدن صنعت نفت از نقاط درخشان مبارزات ملت ايران عليه استعمار و استبداد است. اين نهضت که با راهبری عناصر مذهبی و ملی توانسته بود دست دول بیگانه را از نفت ايران کوتاه کند به ناگاه با کودتای آمريکايی ـ انگليسی 28 مرداد 1332 متوقف شد. بدون شک اشتباهاتی که در جریان نهضت ملی به منصه ظهور رسید، در شکست این نهضت موثر بود. به انزوا کشاندن نیروهای مذهبی توسط جریان ملیگرا باعث از بین رفتن پایگاه اجتماعی مصدق شد و اعتماد بیرویه و بدون پشتوانه مصدق به آمریکا او را به ورطه سقوط کشاند. علاوه بر این، انحلال مجلس هفدهم توسط مصدق نیز در شکست نهضت نفت موثر بود.
در ماجرای نهضت ملی نفت و کودتای 28 مرداد، آمریکاییها و انگلیسیها برای اینکه مسئله را وارونه نشان دهند اقدام به تحریف تاریخ کردند. از جمله این تحریفها در کتاب «ناسیونالیسم در ایران» نوشته ریچارد کاتم رخ داد.مارک گازیوروسکی نیز کتابی نگاشت که عنوان مغرضانهای را یدک میکشد: «کودتای ایرانی». علاوه بر این در داخل هم گروهی کوشیدهاند تا تاریخ آن دوره را با غرضورزی ثبت کنند. جریان ملیگرا برای تبرئه خویش اقدام به تخطئه جریان مذهبی کرده است. این کار بیش از آنکه «تاریخنگاری» باشد «تاریخسازی» است. پس از پیروزی انقلاب با شکلگیری جریان تاریخنگاری مستقل، جریان استعمار در اندیشه ایجاد انحراف در روند تاریخنگاری افتاد. یکی از این طرحها آزادسازی و انتشار گزینشی اسناد بود.
ملي شدن صنعت نفت از نقاط درخشان مبارزات ملت ايران عليه استعمار و استبداد است. اين نهضت که با راهبری عناصر مذهبی و ملی توانسته بود دست دول بیگانه را از نفت ايران کوتاه کند به ناگاه با کودتای آمريکايی ـ انگليسی 28 مرداد 1332 متوقف شد. بدون شک اشتباهاتی که در جریان نهضت ملی به منصه ظهور رسید، در شکست این نهضت موثر بود. به انزوا کشاندن نیروهای مذهبی توسط جریان ملیگرا باعث از بین رفتن پایگاه اجتماعی مصدق شد و اعتماد بیرویه و بدون پشتوانه مصدق به آمریکا او را به ورطه سقوط کشاند. علاوه بر این، انحلال مجلس هفدهم توسط مصدق نیز در شکست نهضت نفت موثر بود.
امیرعبدالله کرباسچیان میگوید: رزمآرا با تحقیر ملت ایران در مجلس که گفت «ملت ایران لیاقت ساختن لولهنگ را هم ندارد» حکم اعدامش را خودش امضاء کرد. تصمیم قتل رزم آرا با حضور اکثریت اعضای جبهه ملی گرفته شد.
یرواند آبراهامیان در كتاب كودتا مینویسد: «پیامد انقلاب هرچه باشد، این امر كاملا آشكار شده كه كنسرسیوم "كنترل بر تولید نفت " را از دست داده و از شركتی فعال و عملیاتی به خریدار صرف تنزل مییابد. به نوشته فایننشیال تایمز، كنسرسیوم كنترل 90 درصد از تولید را در اختیار داشت و در زمینه افزایش تولید هم منافعی مشترك با شاه داشت. اما اكنون داشت كنترل ماجرا را از دست میداد... ایران كه نخستین كشور منطقه از لحاظ ملی كردن نفت بود، یكی از واپسین كشورهایی شد كه این فرآیند را تكمیل میكردند.»