مرکز اسناد انقلاب اسلامی

هنوز سه ماه از تولد انقلاب اسلامی در بهمن 1357 نگذشته بود که دستور تهیه آیین نامه اجرایی شوراها برای اداره امور محلی شهر و روستاها در سراسر ایران صادر شد.

هشتم اردیبهشت 1360 جنگنده های ارتش طی دو عملیات پروازی ، نیروهای صدام بعثی را که آماده حمله به مناطق غربی کشورمان بودند، شدیدا بمباران کردند. در نتیجه این عملیات موفق، 8 تانک نابود شد و نزدیک به 30 سرباز عراقی کشته شدند.

سیمین دانشور، نخستین زن داستان‌نویس ایرانی و همسر جلال آل‌احمد، در هشتم اردیبهشت 1300ش در شیراز زاده شد. او که خود را مدافع زحمتکشان می­دانست در آثارش از جمله سووشون که زمینه‌ساز شهرتش شد، به مسائل سیاسی و اجتماعی ایران عصر پهلوی توجه کرد.

آیا چنانکه دکتر سید حسین نصر، رئیس دفتر فرح پهلوی در سال‌های پیش از انقلاب ادعا کرده «پول‌های حسینیه ارشاد توسط سازمان امنیت می‌آمد»؟ او که خود می‌گوید به دلیل مواضع دکتر علی شریعتی از مسئولیت مشاوره حسینیه ارشاد کناره‌گیری کرده بود، در ویدئویی که اخیراً بازنشر شده، مدعی است مصالح ساخت این حسینیه که گران بود، با کمک سازمان امنیت فراهم می‌شد.

به تازگی ویدئویی از یک گفت‌وگوی قدیمی با دکتر سید حسین نصر، رئیس دانشگاه آریامهر سابق(صنعتی شریف) در سال‌های پیش از انقلاب و رئیس دفتر فرح پهلوی در فضای مجازی بازنشر شده که او در آن ادعا کرده «سازمان امنیت پیشتیبانی بسیار قوی از شریعتی می‌کرد در دانشگاه فردوسی. [شریعتی با ساواک] به نحوه‌ای همکاری یا عضویت داشت. او می‌گفت این کار را برای پیشبرد اهداف انقلابی می‌کرد. پول‌های حسینیه ارشاد توسط سازمان امنیت می‌آمد. ثابتی طرفداری عجیب و غریبی از شریعتی کرد. می‌گفت افراد و جوانان را از کمونیسم برمی‌گرداند. آن‌ها [ساواک] گزارش شدیدی علیه من برای شاه فرستادند. من دلایل خودم را برای شاه گفتم. شاه گفت کاری به کار شریعتی نداشته باشید.» برآیند اسناد و گزارش‌های ساواک نه تنها مؤید ادعای دکتر نصر درباره همکاری شریعتی با ساواک نیست، بلکه برخلاف آن آثار و سخنرانی‌های او را «تحریک‌آمیز» تشخیص داده و درصدد جمع‌آوری و تعطیلی آن برآمدند.

تلاش برای نجات گروگان‌های آمریکایی در 24 تا 25 آوریل(5-6 اردیبهشت) در قالب عملیات پنجه عقاب، شاید تلخ‌ترین لحظه در دوران ریاست‌جمهوری کارتر بود. پس از طوفان شن در طبس و سایر مشکلات عملیات متوقف شد و هشت سرباز امریکایی در داخل ایران کشته شدند.به همین منظور هیأتی متشکل از فرماندهان خبره نظامی آمریکا مسئولیت بررسی اشکالات احتمالی و علل عدم موفقیت آن را به عهده گرفتند. این گزارش سال‌ها در رده‌بندی محرمانه قرار داشت و اخیراً در دسترس همگان قرار گرفته است که برای نخستین بار خلاصه‌ای از آن ترجمه و منتشر می‌شود.

کشور اتریش اعلام کرد که محمدرضا پهلوی شاه سابق ایران می‌تواند حق پناهندگی اتریش را به دست آورد به‌شرط آنکه از تمام فعالیتهای سیاسی خود دست بکشد.

رضا کیانیان هم‌زمان با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 57، از بهمن ماه همان سال، اقدام به برپایی تئاتر خیابانی با عنوان « زندگی روزمره یک افسر ارتش» کرد که تا اردیبهشت 58 ادامه یافت. این نمایش، در پارکها، دانشکده ها و خیابان ها اجرا شد.

رسانه‌های شوروی مصاحبه با آیت‌الله شریعتمداری را بایکوت کرده و چاپ نکردند!

طی بهار 1359 سلسله رویدادهایی مقدمات انقلاب فرهنگی را فراهم کرد؛ انقلابی که به تعطیلی دانشگاهها از 15 خرداد همان سال تا پاییز 1361 و تغییر محتوای برنامه و دروس دانشگاهی، تصفیه دانشجویان و کادر دانشگاهی و حذف گروههای سیاسی مخالف از صحنۀ دانشگاهها انجامید. به این مناسبت نگاهی به رویدادها و درگیریهای منجر به انقلاب فرهنگی داشته، دیدگاه تنی چند از صاحب‌نظران را در اردیبهشت ماه 1359 در کوران آن درگیریها مورد بررسی قرار داده‌ایم.