ساختار شکنجه کودکان فلسطینی توسط رژیم صهیونیستی

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ رژیم کودک‌کش صهیونیستی علی‌رغم اینکه از اعضای سازمان ملل به شمار می‌رود و خود را تابع سازمان‌ها و کنوانسیون‌های بین‌المللی و حقوق بشری می‌داند، شنیع‌ترین جنایات را در حق مردم بی‌دفاع فلسطین مرتکب شده و ثابت کرده است که به هیچ‌یک از سازمان‌ها، کنوانسیون‌ها و نهادهای بین‌المللیِ حقوقِ بشری پایبند نیست.

  با این حال، آنچه بسیار غیرانسانی می‌نماید، رفتار رژیم صهیونیستی با کودکان فلسطینی است. این رژیم در زمان بازداشت و بازجویی از کودکان فلسطینی به‌طور منظم، تخطی­‌های نابخشودنی و روشنی را علیه استانداردهای پذیرفته‌شده‌ی حقوق بشربین‌المللی مرتکب می­شود. سه اهرم اصلی برای بازجویی از بازداشت شدگان کودک فلسطنیی در اسرائیل مشغول به کار هستند:

شبک (آژانس امنیتی اسرائیل): «شبک» یک سازمان نیمه مستقل درون دستگاه دولتی است که مستقیماً به شخص نخست وزیر گزارش می­دهد. «شبک» معمولاً بر بازجویی­‌هایی که توسط دیگر آژانس­های اسرائیلی انجام می‌­شود نظارت می­‌کند، اما در مورد جرایم مهم­تر و فعالین سیاسی رأساً اقدام به بازجویی می­‌کند. «شبک» مدام و مداوم از شکنجه استفاده می­‌کند، شکنجه‌ی روحی و شکنجه­‌های دردناک جسمی. وقتی کودکان به جرمی اعتراف می­‌کنند، «شبک» آنها را به پلیس ارجاع می‌­دهد تا اعترافات­شان را آنجا نیز تکرار کنند، اما اگر کودک از این کار امتناع کند برای بازجویی­‌های بیشتر دوباره به «شبک» بازگردانده می‌­شود.

پلیس: پلیس اسرائیل که تحت مدیریت وزارت امنیت داخلی است، با بخش بزرگی از بازداشت شدگان کودک که با اتهامات کوچک­تری رو­به‌­رو هستند سر و کار دارد. گرچه افسران پلیس، بازجویی­‌ها را انجام می‌­دهند، اما مأموران شبک بر روند بازجویی ها نظارت دارند. در این شرایط شکنجه بسیار شایع است.

اطلاعات ارتش: اطلاعات ارتش اسرائیل که تحت مدیریت وزارت امنیت دفاعی است، به استفاده از روش­ه‌ای بسیار خشنِ جسمی معروف است، روش­هایی چون ضرب و شتم شدید، سوزاندن با آتش سیگار و دیگر شکنجه‌های دردناک فیزیکی. در جریان این روند­ها نیز، نیرو­های «شبک» مجدداً دخالت دارند. اگر بتوانند از یک کودک اعتراف بگیرند، او را برای تکرار ادعا­یش به پلیس می­‌فرستند. این کار یک پوشش قانونی برای بازجویی­‌ها ایجاد می­‌کند، زیرا دادگاه تنها اعترافاتی را که در حضور افسران پلیس امضا شده باشد قبول می­کند. اگر یک کودک از تکرار اعترافاتش در برابر افسران پلیس اجتناب کند، برای بازجویی­‌های بیشتر دوباره به اطلاعات ارتش برگردانده می‌­شود.

تمام کودکان تقریباً بدون استثنا در معرض یک یا چند مورد از شکنجه‌­های دقیقاً مستند که در ادامه شرح داده خواهد شد قرار گرفته‌­اند.

ضرب و شتم: پرسنل نظامی اسرائیل و افسران پلیس کودکان را از بدو دستگیری تا زمان ورود به زندان مورد ضرب و شتم در تمام نقاط بدن، به‌ویژه سر و دستگاه تناسلی، قرار می‌­دهند. این ضرب و ­­شتم ممکن است توسط مشت، کابل، اسلحه، باتون، و حتی تکه‌­های میز و صندلی انجام گیرد. بیشتر موارد استفاده از ضرب و شتم هنگام انتقال زندانی از یا به مراکز بازداشت یا بردن آنها به مکان دیگر، و نیز در طول بازجویی اتفاق می­‌افتد. بیشتر اوقات بازداشت شدگان هنگام کتک خوردن چشم‌بند به چشم دارند و نمی‌­توانند چیزی ببینند. تا پیش از فرمان دادگاه عالی اسرائیل در سال 1999 که بعضی از انواع شکنجه را ممنوع کرد، سر زندانیان بزرگسال توسط گونی­‌های ضخیمی به طور کامل و محکم پوشانده می‌­شد. این کیسه­‌ها معمولاً از عرق، استفراغ، ادرار یا مدفوع پوشانده شده بود و برخی از بازداشت شدگان بزرگسال گزارش داده­‌اند که سرباز­ها کیسه را در قسمت خیس دستشویی پرت کرده و آنها را مجبور می­کردند تا کیسه را روی سر خود بکشند. در بسیاری از موارد، همین کار­ها در مورد بازداشت شدگان کودک نیز صورت گرفته است. از زمان ابلاغ فرمان سال 1999 چشمان بیشتر بازداشت شدگان، با پارچه یا عینک­‌های مخصوصی بسته می‌­شد که به سبب استحکام آن دور سرشان موجب آزار آنها می­‌شد.

بازجویی دسته‌­جمعی: گاهی اوقات بیش از یک بازجو در بازجویی از کودکان شرکت می‌­کنند تا این حس به کودک القا شود که توسط یک گروه سرباز مسلح یا پلیس محاصره شده است.

ممنوعیت ملاقات با اعضای خانواده: اسرائیل با جلوگیری از ایجاد هر­گونه تماس بازداشت شدگان با اعضای خانواده­‌های­شان، کودک را زیر فشار روانی بیشتری قرار می‌دهد تا احساس انزوای بیشتری به او تزریق شود.

ممنوعیت مشاوره‌ حقوقی: این امر نه تنها به روند ایزوله شدن روانی کودک کمک می‌­کند، بلکه به هیچ شاهدی خارج از سیستم اجازه­ مشاهده‌ی بد­رفتاری­‌ها و نتایج آن را نمی‌­دهد.

محرومیت از غذا و نوشیدنی: غذا و نوشیدنی بسیار کمی به بازداشت شدگان داده می­‌شود، و گاهی هم چیز خوراکی در اختیار­شان نمی­‌گذارند. غذای آنها گاهی به شکلی باور نکردنی غیر­قابل تشخیص است.

قرار دادن بازداشتی در معرض دما­ی غیر­قابل تحمل: بازداشت شدگان اغلب برای مدتی طولانی در فضای باز قرار می­گیرند. گاهی لباس­های­شان را هم از تن­شان درمی‌آورند. این نوع شکنجه به‌ویژه هنگام دستگیری­های دسته‌­جمعی در سال 2002 رایج بود، این دستگیری­‌ها در زمانی از سال انجام می­‌گرفت که هوا بسیار سرد و نمناک بود. این بد­رفتاری با زندانیان اغلب با دیگر انواع شکنجه، مانند محرومیت از غذا یا ممنوعیت استفاده از سرویس بهداشتی تشدید هم می­شد.  بازداشتی 35 ساله، «مصطفی عکاوی»، در سال 1992 پس از اینکه در هوای برفی و در فضای آزاد رها شده بود یخ زد و جان باخت. او پیش از مرگ نیز مورد ضرب و شتم قرار گرفته، سرش را با کیسه پوشانده و از خواب محرومش کرده بودندیک نوع شکنجه مرتبط با این روش، ریختن مداوم آب سرد و داغ روی کودکان در زمان بازجویی است. آب سرد در زمستان، و آب داغ در تابستان مورد استفاده قرار می­گیرد.

قرار دادن بازداشتی در معرض موقعیت­‌های تحقیر­آمیز: انداختن آب دهان روی بدن کودکان زندانی، ایجاد تنش فیزیکی شدید برای آنها، مجبور کردن­شان به در آوردن لباس­ها، و فشار آوردن به آنها برای اینکه خدا یا اقوام­شان را نفرین کنند، همه و همه از نمونه­‌های همیشگی این نوع  از شکنجه هستند.

امضای اجباری اعترافات: کودکان در شرایطی که شکنجه­‌های شدید و وضعیت وحشت‌­آوری را پیشِ­روی خود می‌­بینند، مجبور به امضای برگه اعترافی می­‌شوند که به زبان عبری نوشته شده است، زبانی که آن­را نمی‌­فهمند. مقامات معمولاً در مورد محتوای حقیقی اعترافات به کودکان دروغ می­‌گویند و یا با دادن وعده‌ی آزادی در قبال امضای برگه، آنها را به این کار وا می‌­دارند.

انزوا: کودکان معمولاً برای مدتی مدید در سلول های انفرادی به ابعاد دو متر در دو متر، با یک پنجره یا هواکش بسیار کوچک حبس می­‌شوند. دستشویی «رو بازی» که داخل سلول وجود دارد بوی زننده ای می‌پراکند. کودک هنگامی که در این سلول محبوس است امکان برقراری ارتباط با هیچکس را ندارد. معمولاً کف سلول خیس است، یا آب فاضلاب از کف سلول عبور می­‌کند. سلول ممکن است یا کاملاً تاریک باشد، یا به شدت روشن.

عدم دسترسی به سرویس بهداشتی: بارها پیش می آید که استفاده از سرویس بهداشتی برای بازداشت شدگان ممنوع می­شود و آنها مجبورند کار­شان را در مقابل دیگر زندانیان و در حالیکه لباس کامل به تن دارند انجام دهند. گاهی نیز مدت زمان مجاز برای استفاده از سرویس های بهداشتی محدود می­شود. بازداشت شدگان با دیدن این محدودیت­ها، و این نکته که حتی کارکرد­های جسمی­شان نیز اسیر دست پلیس یا ارتش اسرائیل است، دچار یک حس ناتوانی می­شوند.

شکنجه با استفاده از وضعیت قرارگیری جسمی فرد بازداشتی (شبح): این نوع مشخصاً خشن و بی رحمانه­ شکنجه، از راه وادار کردن بازداشتی به قرار گرفتن در موقعیت­های فیزیکی سخت و عذاب­آور برای مدت­های طولانی انجام می­گیرد. این حالت­های شکنجه ممکن است بستن دست بازداشتی به یک صندلی یا لوله در حالتی دردناک باشد، یا مجبور کردن او به ایستادن برای مدتی طولانی روی نوک انگشتان، یا حتی ساعت­ها مقابل دیوار ایستادن. هیچ راه فراری از این درد و عذاب نیست، زیرا شکنجه گر، «شبه»، رد بسیار کمی بر اثر شکنجه روی بدن بازداشتی باقی می­گذارد.

فشار برای همکاری با سرویس­های امنیتی اسرائیل: مقامات اسرائیلی برای واداشتن کودکان به همکاری با سازمان­‌های امنیتی، اغلب آنها را به اقدامات تنبیهی و کیفری بیشتر تهدید می­کردند، یا به سلول­هایی منتقل­شان می­کردند که «همکاران سازمان­های امنیتی» در آن حضور دارند، تا آنها‌ برای همکاری روی کودک فشار وارد آورند.

لرزاندن: این شکنجه با لرزاندن کودک تا سر حد از هوش رفتن او انجام می­‌گیرد. این شکل مشخصاً خطرناک شکنجه می‌­تواند موجب مرگ شود. این کار به‌ظاهر قرار بود با حکم دادگاه عالی در سپتامبر 1999 غیر­قانونی شود، اما شواهدی وجود دارد که نشان می­دهد از این شکنجه همچنان علیه بعضی از بزرگسالان استفاده می­‌شود، و در گذشته نیز علیه کودکان کاربرد داشته است.

محرومیت از خواب: سرباز­ها یا نیرو­های پلیس با بیدار کردن مداوم کودکان، پخش موسیقی با صدای بسیار بلند در سلول­های­شان، یا قرار دادن نوری قوی در سلول، به کودکان بازداشتی اجازه‌ی خوابیدن نمی‌­دهند. این نوع شکنجه از لحاظ جسمی و روانی خرد کننده است.

تهدیدها: سربازان، کودکان را با محکومیت­‌های طولانی مدت زندان تهدید می­‌کنند، آنها را با تهدید به زندانی کردن اعضای خانواده‌­شان، تخریب خانه، تجاوز به خود یا به اقوامشان وحشت­‌زده می‌­کنند.

در مصاحبه­‌های یکی از اعضای بخش فلسطینی سازمان جهانی دفاع از کودکان با 50 کودک که طی سال های 1999 -2000 دستگیر شده و در بازداشت اسرائیلی‌ها بودند، همه‌ی کودکان اعلام کردند که در طول بازداشت به شکلی در معرض نوعی از شکنجه قرار گرفته­‌اند. نیمی از آنها یا جای زخم­‌های دوران بازداشت و شکنجه‌هایشان را هنوز با خود داشتند، یا زخمی شدن بدن در زمان شکنجه را گزارش کرده­اند. تقریباً دست­ها و چشمان همه‌ی آنها در زمان دستگیری و بازجویی بسته بوده است. مطالعات انجام شده­ دیگر نیز این آمار را تایید می‌­کنند. «بتسلم» چند سال پیش از آغاز انتفاضه تخمین می­‌زد که 85 درصد از تمام بازداشت شدگان فلسطینی در طول زمان اسارت­شان مورد شکنجه قرار می‌­گیرند. یک سری مصاحبه­‌های مفصل که در سال 1994 با 60 زندانی آزاد شده در منطقه «بتلهم» انجام شد، نشان داد که 85 درصد از آنها در زمان بازجویی مورد شکنجه قرار گرفته­‌اند.

این نوع رفتار و فشار برای این هدف طراحی شده است که کودک را چنان مرعوب و وحشت‌­زده سازد که در نهایت به جرایمی که شاید اصلاً مرتکب آنها نشده اعتراف کند. در طول این روند، کودکان تنها هستند، هیچ تماسی با دنیای بیرون ندارند، سرباز­های تا دندان مسلح اسرائیلی، نیرو­های پلیس، یا ماموران «شبک» آنها را در محیطی کاملاً بیگانه مورد بازجویی قرار می‌­دهند. روش­هایی که علیه آنها انجام می­شود، آسیب‌­پذیری آنها در این شرایط را پایه‌ی حمله‌ی خود قرار می­‌دهد و طوری طراحی و محاسبه شده است که کودک از لحاظ جسمی تحلیل رفته و ترس و وحشت بر او غلبه کند.

الگوی بد­رفتاری­ها و شکنجه‌­هایی که توسط شاخه‌­های مختلف دولت اسرائیل انجام شده، به وضوح و تا حد بسیار زیادی در تمام شهادت­‌هایی که سازمان­های حقوق بشر بین‌المللی، اسرائیلی یا فلسطینی از بازداشت شدگان سابق تهیه کرده‌­اند یکسان و همانند است. در این الگوی بدرفتاری اسرائیلی، روش­‌های خشن شکنجه در کنار تاکتیک‌هایی که برای وارد آوردن فشار روانی و استرس به بازداشتی طراحی شده‌­اند وجود دارد. هر یک از اقداماتی که علیه بازداشت شدگان انجام می‌­گیرد، تک‌ه­ای از یک پازل بزرگ­تر در راستای ایجاد رعب و وحشت در بازداشتی است. اگر همه‌ی این اقدامات را جدا از یک­دیگر نگاه کنیم، برخی کار­های مشخص احتمالاًبه‌هیچ‌رو شکنجه به نظر نخواهد آمد. اما وقتی همه‌ی آنها در مجموعه‌ی کامل­شان، و در کنار هم انجام گیرند، و به تحلیل رفتن جسمی و روانی کودک منجر شوند، می‌بینیم که با یک شکنجه‌ی تمام و کمال رو­به­‌رو هستیم.

شکنجه­‌هایی را که کودکان فلسطینی متحمل می‌­شوند باید در چارچوب شکنجه­‌های دولتی در نظر گرفت. انجام این روش‌­های شکنجه، یک تصمیم آگاهانه از سوی دولت اسرائیل است، تصمیمی که در راستای استراتژی کلی آنها برای تضعیف هرگونه مقاومت حقیقی یا بالقوه در مقابل اشغالگری اتخاذ شده است. این روش­ها، فرد فردِ فلسطینیان را به صورت مجزا هدف قرار نمی­دهند، بلکه تمامیت جامعه‌ فلسطین را مد نظر دارند.

منبع: کاترین کوک،  کودکی به تاراج رفته (سیاست‌های رژیم صهیونیستی برای حبس کودکان فلسطینی)، مترجم: صائب کریمی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.