مرکز اسناد انقلاب اسلامی

محمدرضا باهنر می‌گوید: در حادثه حمله به مسجد جامع کرمان، رژیم پهلوی از کولي و امثال اين تيپ آدم‌ها استفاده کرد که پول مختصري به آنها وعده داده شده بود. نيروهاي خشن آگاهي آن زمان و شهرباني رژیم پهلوی هم در لباس شخصي فعالیت داشتند و نيروهاي ساواک هم در قضيه بودند. عمال رژیم پهلوی، وسايل نقليه‌ مردم که آن موقع‌ها غالباً دوچرخه و موتورسيکلت بود و در نزديکي مسجد پارک کرده بودند به آتش کشيدند. بعضي از بخش‌هاي داخل مسجد را آتش زدند که به کلام‌الله مجيد، مفاتيح و کتاب‌هاي ديني توهين شد و بعضي از اين کتاب‌ها در آتش سوختند.

آیت‌الله اشرفی اصفهانی طی نامه‌ای به ملت کرمانشاه نوشت: «خدمت اهالی محترم و با ایمان کرمانشاه... با ابلاغ سلام،‌ از مبارزات خستگی ناپذیر شما اهالی غیور و با شرافت که در پیشبرد اهداف مقدس روحانیت به رهبری مرجع عالیقدر آیت‌الله العظمی امام خمینی مدظله و سرنگونی رژیم استبداد از جان و مال خویش همواره کوتاهی نکردید از خداوند متعال توفیق مسئلت دارم...»

از اولين روزهاى خیزش عمومى علیه سلطنت خودکامه پهلوی در سال 1357، زنان و دختران بجنوردی با صلابت و وقار خاصى در تظاهرات شركت داشتند و هم‌پاى شوهران، برادران و فرزندان خود در راه‌پيمايى‌ها حضور مى‌يافتند.

حجت‌الاسلام سالک می‌گوید: در طول مدتى كه بندرعباس بودم با تعدادى از علماى اهل سنت هم آشنايى پيدا كردم، كه اين امر باعث شده بود همدلى و هماهنگى بين اهل سنت و ساير مردم آن منطقه به وجود بيايد.

با شروع سال تحصیلی 1357 از مهرماه، محیط‌های دانشجویی کرمان با برپایی تظاهرات علیه حاکمیت پهلوی مواجه شد. تظاهرات روز جمعه 14 مهر ماه نقط اوج قیام محصلین کرمانی علیه رژیم پهلوی محسوب می‌شود. نکته مهم این تظاهرات، همراهی دو قشر حوزوی و دانشگاهی با هم بود. راهپیمایان در حالی که عده‌ای از روحانیون در پیشاپیش آنان در حال حرکت بودند، از درب مسجد جامع در سمت مشتاقیه (شهدا) وارد خیابان شدند.

مبارزات دانشجویان، دانش‌آموزان و معلمان با رژیم پهلوی، برگی دیگر از صفحات زرین تاریخ انقلاب اسلامی است. این مبارزات از مهرماه 1357، با جدیت و گستردگی پیگیری شد و در طول پائیز و زمستان آن سال تا بهمن 57، نوید یک پیروزی بزرگ را داد. تظاهرات و اعتصابات سراسری معلمان در استان‌های مختلف کشور همچون مشهد، اصفهان، یزد، کرمان، قزوین، بجنورد، کرمانشاه، سنندج، بابل، تبریز و ... در دریای مبارزات ملت ایران همچون موجی خروشان بود. این تظاهرات نقطه آغازی بر مبارزات پر شور و دامنه‌دار ملت ایران در سال 57 علیه سلطنت پهلوی بود؛ مبارزه‌ای که تا بهمن ماه همان سال تداوم داشت و قشر محصلین همگام با سایر اقشار مردم در رسیدن به هدف خود که همانا استقرار نظام اسلامی و نابودی سلطنت پهلوی بود تلاش می‌کردند.

با انتشار خبر تصویب لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در 15 مهرماه 1341، هیئت علمیه بابل، در روز 21 آبان‌ماه 1341 طی بیانیه‌ای اعلام کرد که مسلمانان این شهرستان به رهبری روحانيون، خواستار سرکوبی افرادی است که درصدد تغییر احکام اسلام شدند.

راديو لندن در گزارشی درباره تظاهرات مردم کرمانشاه در واکنش به محاصره منزل امام در نجف اعلام کرد: تظاهرات روز يکشنبه در يازده شهر ايران، يازده کشته و تعداد زيادي زخمي برجاي گذاشت. شديدترين حوادث در کرمانشاه واقع در نزديکي مرز عراق به وقوع پيوست که طي آن شهر از شامگاه تا نيمه‌شب دستخوش اغتشاشات بود و چهار کشته و خرابي‌هاي فراوان به بار آمد.

تظاهرات دانش‌آموزان، در مقابل هتل امير توسط گاردهاى تا دندان مسلح سركوب شد. على‌رغم اينكه گاردها مرتب اين دبيرستان را زير نظر داشتند، از سوى ديگر دانش‌آموزان دبيرستان بوعلى حركت انقلابى خود را آغاز كردند.دانش‌آموزان مسلمان اين دبيرستان با هماهنگى با دانش‌آموزان دبيرستان شاهپور با صلوات و شعارهاى مذهبى- انقلابى، پس از پاره كردن عكس‌ها و پوسترهاى خاندان پهلوى، تظاهرات اعتراض‌آميز خود را به داخل شهر گسترش دادند.

فراموش نمی‌کنم یک روز هنگام ظهر مشغول نماز بودم که حمله هوایی شروع شد و هواپیماهای بعثی شهر را بمباران کردند و حتی منازل نزدیک محل استقرار ما را هم زدند. ولی من نمازم را قطع نکردم. و مردم شجاع ایلام هم در پشت سر من مشغلول نماز بودند. زیر بمباران‌های مختلف مردم ایلام مقاومت کردند و در میان رزمندگان ماندند.