پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در جریان نهضت ملی کردن صنعت نفت، روحانیان فارس از حامیان نهضت بودند. آیتالله شیخ بهاءالدین محلاتی فرزند شیخ جعفر محلاتی، از خاندان مشهور محلاتی در فارس بود که در جریان نهضت ملیشدن نفت با صدور اعلامیهای بهطور صریح حمایت خود را از ملیشدن نفت اعلام کرد.
پس از در اختیار گرفتن پالایشگاه آبادان از سوی سربازان ایرانی در مهر 1330 که منجر به خروج کارکنان انگلیسی از ایران شد، در پشتیبانی از این عمل دولت در روز هفتم مهر ماه اجتماعاتی در شیراز برگزار شد. آیتالله محلاتی نیز تجمعی به اتفاق سیدحسامالدین فالاسیری در شاهچراغ و مسجد نو برگزار کردند. پس از بازگشت مصدق از سفر 49 روزه به سازمان ملل متحد، آیتالله بهاءالدین محلاتی در اول آذر 1330 همگام با سایر شخصیتها و گروههای هوادار دولت با ارسال تلگرافی به مصدق از موفقیت وی تجلیل کرد.
سید حسامالدین فالاسیری یکی دیگر از علمای فعال سیاسی این دوره است. وی در میان علما و روحانیون فارس از برجستهترین حامیان نهضت نفت محسوب میشد. سید حسامالدین فالاسیری در سال 1326 اقدام به تشکیل حزبی سیاسی به نام «حزبالله» نمود. شرایط برآمده ناشی از نهضت ملیشدن صنعت نفت موجب شد که فضا برای فعالیت سیاسی آیتالله فالاسیری بیش از پیش فراهم شود. به ویژه نقش عمدهای که وی در میان علمای فارس، در حمایت از جریان مزبور داشت موجب افزایش شهرت وی در فارس شد.
آیتالله فالاسیری در اغلب گردهماییها و رویدادهایی که هواداران نهضت ملی کردن صنعت نفت در شیراز ترتیب میدادند، علاوه بر حمایت حضور فعال نیز داشت. آیتالله فالاسیری بنا به شرایط مختلف با ارسال تلگرافهایی به دکتر مصدق و آیتالله کاشانی به همراهی با نهضت ملی کردن نفت ادامه داد. در جریان وقایع 30 تیر1331، وی با جدیت به حمایت از فتوای آیتالله کاشانی پرداخت. وی با انتشار فراخوانی، مردم شیراز را به منظور حضور در تلگرافخانه و تحصن در مکان مزبور دعوت کرد.
در روز سی و یکم تیر نیز آیتالله فالاسیری ضمن انتشار اعلامیهای مردم را به مجلس ختم قربانیان سی تیر که در عصر همان روز در مسجد وکیل برگزار میشد فرا خواند. در این مراسم که عده کثیری از اقشار مختلف مردم و مقامات کشوری و لشکری حضور داشتند، وی با تشکر از مردم و اظهار تأسف از بروز وقایع 30 تیر، مردم را به اتحاد و همکاری دعوت کرد.
منبع: انقلاب اسلامی در شیراز؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی