پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ هنوز سه ماه از تولد انقلاب اسلامی در بهمن 1357 نگذشته بود که دستور تهیه آیین نامه اجرایی شوراها برای اداره امور محلی شهر و روستاها در سراسر ایران صادر شد.
امام خمینی در فرمانی خطاب به شورای انقلاب اسلامی تأکید کردند که «در جهت استقرار حکومت مردمی در ایران و حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش که از ضرورت‌های جمهوری اسلامی است، لازم می‌دانم بی‌درنگ به تهیه آیین‌نامه اجرایی شوراها برای اداره امور محلی شهر و روستا در سراسر ایران اقدام و پس از تصویب به دولت ابلاغ نمایید تا دولت بلافاصله به مرحله اجرا درآورد.»
به دنبال فرمان امام خمینی، کمیسیونی مرکب از عده‌ای از حقوق‌دانان تشکیل شد تا آیین‌نامه اجرایی شوراها را تهیه کند.
روزنامه اطلاعات در گفتگو با یکی از اعضای این کمیسیون نوشت: تهیه طرح آیین‌نامه اجرایی ظرف یک هفته به پایان خواهد رسید و تسلیم دولت خواهد شد. به گفته این فرد که اسمش در روزنامه ذکر نشده بود؛ «با تهیه آیین‌نامه شورای موقت استان و شهرستان، این شوراها باتوجه‌به آیین‌نامه به انجام وظایف خود خواهد پرداخت.»
در ادامه پیگیری این دستور، مقرراتی برای تشکیل شوراهای شهر اعلام شد از جمله اینکه اعضای مؤثر و سرسپردگان رژیم سابق نمی‌توانند عضو شورا شوند. همچنین گروههای مختلف می‌توانند بین یک تا 3 نماینده در شوراها داشته باشند.
همچنین طبق طرح اولیه، مقرر شد تا در مرکز هر استان و شهرستان شورای موقتی با شرکت نمایندگان گروههای مختلف مردم تشکیل میشود که این شورای موقت، باتوجه به اصول و نهادهای انقلاب اسلامی درباره برنامه‌های عمرانی و سازندگی و استقرار نظم انقلابی مورد مشورت قرار میگیرند. این شوراها همچنین وظیفه بررسی طرح‌های سازنده‌ای را که توسط نمایندگان و یا افراد صاحب‌نظر ارائه میشود، دارند.
تکذیب اداره شدن کشور به صورت فدراتیو
هم‌زمان با صدور فرمان امام خمینی به شورای انقلاب، برخی تصور کردند که این دستور منتهی به فدراتیوکردن استان‌ها خواهد شد که وزیر کشور دولت موقت، این موضوع را تکذیب کرد.
صدر حاج سیدجوادی در گفتگو با خبرگزاری پارس که روزنامه آیندگان آن را در تاریخ 12 اردیبهشت 58 چاپ کرد؛ با تأکید بر اینکه وزارت کشور در تهیه طرح شوراها مسئولیتی ندارد؛ گفت: هدف از این طرح سپردن کار مردم به مردم است و اساساً مسئله فدراتیوکردن مطرح نیست.
حاج سیدجوادی همچنین گفت: در حال حاضر استانداران و فرمانداران منتخب دولت مأمور تشکیل شوراهای استان و شهرستان هستند. به‌این‌ترتیب که از گروههای مختلف دعوت میشود که منتخبین خود را به استانداری معرفی کنند تا با تشکیل آنها و تشکیل کمیسیون های مربوطه کارهای مختلف شهری طرح و تصویب شود.
