پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روزنامه‌های شنبه 25 فروردین 1358 به موضوع بازداشت و آزادی دو پسر و یک عروس آیت الله طالقانی پرداختند که دو روز قبل یعنی پنجشنبه 23 فروردین ماه رخ داده بود و منجر به تعطیلی دفتر آیت الله طالقانی و خروج موقت ایشان از تهران شد.
آن طور که روزنامه‌ها گزارش دادند در آغاز معلوم نبود که حکم بازداشت مجتبی و ابوالحسن طالقانی و همسر ابوالحسن از سوی چه مقامی صادر شده است» ؛ اما بعدا مشخص شد که این کار تحت امر محمد غرضی انجام می‌گیرد. صبح جمعه نیز هر سه نفر آزاد می‌شوند.
روزنامه آیندگان در تشریح این ماجرا، اطلاعیه سازمان مجاهدین خلق را اساس گزارش خود قرار داد و نوشت: حوالی ساعت 11 صبح روز پنجشنبه دو فرزند آیت الله طالقانی به اتفاق همسر یکی از آنها در بازگشت از دفتر سفارت فلسطین مورد تهاجم چهار اتومبیل مسلح قرار گرفته و همراه با ضرب و شتم ربوده شده و به نقطه نامعلومی گسیل شده‌اند. در این میان یکی از کسبه علاقه‌مند به حضرت آیت‌الله که از دور شاهد ماجرا بوده، شرح واقعه را به منزل ایشان اطلاع می‌دهد. نکته عجیب این است که مهاجمین مزبور صراحتاً خود را پاسداران انقلاب معرفی کرده و کارتهای مربوطه را نیز نشان داده و وانمود می‌کنند که گویا قصد دارند فرزند حضرت آیت‌الله را به‌عنوان متهم توقیف کنند. در مراجعات مکرری که از طرف خانواده حضرت آیت‌الله به دنبال فرزندانش به کمیته‌ها و مراکز مختلف پایداری می‌شود، هیچ‌گونه خبری از فرزندان مفقودشده ایشان به دست نمی‌آید و در همه‌جا نیز با اظهار بی‌اطلاعی و انکار مواجه می‌شوند. تا اینکه در اواخر شب همان روز، یکی از فرزندان حضرت آیت‌الله تصادفاً در حین جستجو در داخل یکی از مراکز پاسداری با اتومبیل فرزندان مفقودشده برخورد می‌کنند. آنگاه با پی‌جویی‌های بعدی روشن می‌شود که دو تن از سردستگان مهاجمین به اسامی محمد غرضی و صباغیان دست‌اندرکار ماجرا بوده و از تمام جزئیات آن نیز مطلع‌اند. عجیب‌تر اینکه وقتی محمد غرضی به حضور حضرت آیت‌الله احضار می‌شود باز هم پشتیبان و حامیان او از آزادکردن فرزندان حضرت آیت‌الله خودداری می‌ورزند. حتی از دستورات مؤکد آقای مهندس بازرگان و معاون ایشان دایر بر آزادی ربوده‌شدگان صراحتاً سرپیچی می‌شود...»
به دنبال انتشار این گزارش، روزنامه اطلاعات در خبری، دست‌داشتن کمیته در این ماجرا را نادرست دانست و نوشت: خبرنگار ما با کمیته مرکزی امام تماس گرفت و علت را جویا شد که دو تن از مسئولان کمیته اظهار داشتند که یک گروه از پاسداران انقلاب این سه فرد را دستگیر می‌کنند؛ اما دستگیری آنان از سوی کمیته مرکزی و کمیته‌های 14 گانه صورت نگرفته است.
فرزندان و عروس آیت‌الله طالقانی چگونه آزاد می‌شوند؟
آن طور که روزنامه اطلاعات گزارش داده، دو پسر و عروس آیت‌الله طالقانی روز پنجشنبه در خیابان فلسطین توسط پاسداران کمیته انقلاب سلطنت‌آباد بازداشت می‌شوند. آنان ظاهراً برای تحویل‌گرفتن نامه‌ای که یاسر عرفات برای آیت‌الله طالقانی فرستاده بود به سفارت فلسطین رفته و در حال بازگشت به منزل بودند که دستگیر می‌شوند.
در ادامه گزارش مذکور آمده است: «وقتی خبر بازداشت فرزندان آیت‌الله طالقانی به منزل ایشان رسید، بلافاصله گروه ضربت منزل ایشان به تکاپو افتادند و پس از جستجوی بسیار، شخصی به نام غرضی را در ارتباط با این حادثه بازداشت کردند (نام اصلی این شخص که مدت‌ها در فرانسه اقامت داشته، حیدری است). غرضی ابتدا منکر قضایا شد؛ ولی وقتی در برابر سؤالات آیت‌الله طالقانی قرار گرفت؛ ناچار اعتراف کرد که بازداشت به دستور او صورت‌گرفته است.»
بدین ترتیب محمد غرضی معاون کمیته سلطنت‌آباد به منزل آیت‌الله احضار شد. کمیته انقلاب سلطنت‌آباد نیز در ازای آزادی فرزندان آیت‌الله طالقانی، تضمین سلامتی غرضی را میخواست.اما آیت‌الله طالقانی این پیشنهاد را رد کردند و گفتند اگر بچه‌های مرا اعدام کنند مهم نیست؛ ولی به‌هیچ‌وجه برای چنین معامله‌ای حاضر نیستم... مسئله نه فقط فرزندان تنی من بلکه تمام فرزندان در این آب‌وخاک است»
در نهایت، دکتر یزدی پس از آنکه آیت‌الله طالقانی حاضر به مبادله نشد، اجازه می‌دهد تا محمد غرضی توسط سرهنگ امیر رحیمی بازداشت شود. پس از آن، مذاکرات بین هیئت تعیین شده از سوی دولت موقت و دانش رئیس کمیته سلطنت‌آباد ادامه می‌یابد که سرانجام ساعتی بعد، منجر به آزادی فرزندان آیت‌الله طالقانی می‌شود.
علت ترک تهران توسط آیت‌الله طالقانی چه بود؟
اگرچه فرزندان آیت‌الله طالقانی که در زندان لویزان بودند، صبح جمعه آزاد شدند و دکتر یزدی از طرف بازرگان نخست‌وزیر دولت موقت مأموریت یافت تا هر چه زودتر ریشه‌ها و علل این حادثه و حوادث مشابه آن را که در شهرهای مختلف رخ‌داده و اذهان را نسبت به انقلاب و رهبر آن، مشوب می‌کند، بررسی کند؛ اما همان روز خبری منتشر شد مبنی بر اینکه آیت‌الله طالقانی تهران را به نشانه اعتراض ترک کرده است. روزنامه اطلاعات در توضیح علت این امر، نوشت: بعد از اینکه فرزندان آیت‌الله بعد از آزادی می‌گویند که در زندان با آنان بدرفتاری می‌شود؛ آیت‌الله طالقانی که از این جریانات به‌سختی آزرده بودند، اعلام کردند «من برای همیشه تصمیم دارم که از کار کناره‌گیری کنم. دفاتر خود را خواهم بست و از تهران هم خارج خواهم شد.»
در بخشی دیگر از گزارش روزنامه اطلاعات آمده است که حضرت آیت‌الله طالقانی به‌عنوان اعتراض به اینکه هیچ مقامی مسئولیت چنین حوادثی را به گردن نمی‌گیرد و این قبیل حوادث؛ انقلاب اسلامی ایران را به مخاطره می‌اندازد، منزلشان را ترک کرده و به نقطه نامعلومی عزیمت کردند. یک مقام دفتر آیت‌الله طالقانی نیز در این باره گفت در کشاکش حوادث روز پنجشنبه وضع مزاجی آیت‌الله به‌شدت وخیم شده و فشارخون ایشان به 6 رسیده بود. چون در منزل به آیت الله طالقانی گفته شد عده زیادی بدون اینکه دولت یا مسئولان کمیته امام اطلاع داشته باشند، توسط همین افراد بازداشت شده اند.
در نهایت یک کمیته عالی تحقیق مرکب از مقامات دولت و انقلاب، مأمور رسیدگی به این ماجرا شد و ساعاتی بعد، بحث قهر آیت‌الله و خروج او در اعتراض به دستگیری فرزندانشان تکذیب شد. در همین راستا، رادیو نیز اعلام کرد آیت‌الله طالقانی برای استراحت از تهران خارج شده‌اند و هیچ‌گونه جای نگرانی نیست.
