پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ آیتالله سیدعبدالله فاطمینیا از خطبای شهیر، استاد برجسته اخلاق، مورخ اسلامی و کتابشناس، در سال 1325 در خانوادهای روحانی واهل علم در تبریز دیده به جهان گشود. پدر بزرگوارشان آیتالله سید اسماعیل اصفیائی از علما و و عارفان عصر خویش به شمار میرفت. سید عبدالله از همان کودکی تحت تربیت پدر بزرگوار خود قرار گرفت. اندکی بعد او را نزد آیتالله مصطفوی تبریزی از شاگردان آیتالله قاضی برای تربیت و تعلیم میفرستد که نزدیک به 30 سال تحت تربیت ظاهری و باطنی این استاد قرار داشت. در همین زمان، تحصیلات حوزوی خویش را هم دنبال میکرد. معظمله پس از آیتالله مصطفوی تبریزی، از محضر اساتید برجستهای چون علامه سیدمحمدحسین طباطبایی، آیتالله الهی برادر علامه طباطبایی، آیتالله محمد تقی آملی، آیتالله سید رضا بهاءالدینی و آیتالله بهجت نیز کسب فیض کرد. میتوان گفت که ایشان با یک واسطه، از شاگردان مکتب عرفانی آیتالله قاضی به شمار میرفت، چرا که تقریباً تمامی اساتیدشان از شاگردان سرّ حضرت آیتالله قاضی بودند.
فعالیتهای علمی
آیتالله سید عبدالله فاطمینیا از پژوهشگران علوم اسلامی در حوزه رجال و کتاب شناسی بود. از دیگر فعالیتهایشان میتوان به تدریس در حوزه علمیه، حضور در برنامههای معارفی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان کارشناس و سخنرانی در مراکز حوزوی و دانشگاهی اشاره کرد. معظمله در مورد علم رجال و عرفان نظری دارای آگاهی گسترده بود و در عین حال بیشتر به خطابه در منابر عمومی اشتغال داشت. بسیاری ایشان را یک خطیب توانا و استاد برجسته سخن میشناسند و از زوایای علمی استاد بی خبرند. استاد فاطمی نیا از مفسران معروف و زبردست صحیفه سجادیه و نهجالبلاغه بهشمار میروند و جلسات متعددی در این موارد به سخنرانی پرداختهاند.
تألیفات
از جمله تألیفات معظمله میتوان به؛ «نکتهها از گفتهها»، «فرهنگ انتظار»، «فرجام عشق»، «یک نکته از هزاران؛ بازنشر سخنرانیهای استاد فاطمینیا»، «ارمغان غدیر: چهل حدیث از منابع شیعه و سنی»، «شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره؛ متن 10 سخنرانی استاد فاطمینیا پیرامون زیارت جامعه کبیره» و «نغمه عاشقی» اشاره کرد.
آیت الله فاطمی نیا از جمله اساتید اخلاق و روحانیون مشهوری بود که در دفاع از انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی و رهبر معظم انقلاب اسلامی به دفعات گوناگون سخن گفته و اعلام موضع کرده بود.
امام خمینی در نگاه آیتالله فاطمینیا
آیتالله فاطمینیا همواره بر مقام والای امام خمینی تأکید داشت و میفرمود: در طول تاریخ شخصیتی که جامعیت و مزایای امام را داشته باشد هنوز نیامده.... کسی که اولا یک مجتهد است، صاحب رأی و دارای مقام مرجعیت است این را همه میدانیم شاگرداش هم همه مجتهد بودند ... دوم امام یک فسلسوف بود... فیلسوف کسی است که فلسفه را بفهمد و صاحب رأی بشود، امام به این معنا فیلسوف بود... عرفان و ما ادراک ماالعرفان ... امام در عرفان نظری استاد بلامنازع بود، دیگر کسی به پای او نمیرسید... در عرفان عملی هم که [بسیار بسیار مقام بالایی دارد] از نظر هوش و فراست و علوم دگیر و ادب، شاعر هم بود دیوان دارد، درکلام متخصص بود، کلام خودش دریاست، هر علومی که من گفتم یک دریاست، بعضیا در این دریا غرق شدند و جنازهشان بیرون امد، اما در زمان ما، امام، علامه طباطبایی، شهید مطهری اینها وارد شدند از آنطرف سالم آمدند بیرون.
تأکید بر ولایتپذیری
آیتالله فاطمینیا در سخنرانیهای متعدد خود به صراحت از مقام معظم رهبری دفاع کرده بود. او در یکی از سخنرانیهای به صراحت پیرامون جایگاه ولی فقیه در نظام اسلامی، گفته بود: بنده روی منبر امام حسین(علیه السلام) ، در خانه خدا، آن هم در مجلس حضرت زهرا(سلام الله علیها) اگر چیزی را یقین نکنم، نمیگویم. بدانید و آگاه باشید هرکس کوچکترین حرفی در تضعیف مقام رهبری بزند، هرکس اندیشهای داشته باشد که ضد مقام رهبری باشد، خدا او را نخواهد بخشید. این را یقین بدانید.
قدردان رهبر باشید؛ اگر افکار پاشیدهای، پوسیدهای به شما عرضه کردند، قبول نکنید؛ این مرد بزرگ عزّ اسلام است و هرکس با این مرد بزرگ، با مقام معظم رهبری مخالفت کند، خدا از او نمیگذرد، اگر یقین نداشتم نمیگفتم.
خدایا تو شاهدی که چیزی میدانم و میگویم، جوانی باشد، پیری باشد، هرکس باشد با یک مشت افکار پوسیده و پاشیده که از صاحبان هواهای فاسد، هواهای نفسانی گاهی عرضه میشود، اگر کسی گوش به حرف کسی بدهد و خدای نکرده با این مرد بزرگ که امروز آبروی اسلام است، عزّ اسلام است، این فرزند حضرت زهرا (سلام الله علیها) بخواهد مخالفت کند، عاقبت بخیر نمیشود؛
حواستان باشد؛ یک چیزی میدانم و میگویم امروز از اوجب واجبات یکپارچگی و تأیید حضرت آیتالله خامنهای است. جوانها یک وقت افکارتان را اینطرف و آنطرف نکنید. فقط حواستان به رهبر باشد، گوشتان به رهبر باشد. فلان کسی همچنین چیزی گفت، فلان روزنامه همچنین چیزی نوشت، گوش ندهید، گوشتان به رهبر باشد.
خدایا به حق زهرای مرضیه (سلام الله علیها) این رهبر را حفظ کن. خدایا ما را قدردانش قرار بده.
این را سربسته گفتم. گفت که "العاقل یکفیه الاشاره" یک چیزی را میدانم عرض میکنم، مدعی علم غیب نیستم. هیچی نیستم. یک کودک نادانم، ولی بفضلالله و کرمه که یک معیارهایی در دست دارم که بر مبنای آن میدانم کسی مخالفت با این مرد بکند و توبه هم نکند خدا او را نمیبخشد، مگر توبه کند.
امروز این ایران، پرچمدار اسلام است. امروز این ایران مشعل دارد. مشعل امّالقری، رهبرش هم این مرد بزرگ است. اگر بخواهد کسی با این مرد مخالفت کند، با اسلام بازی کرده است، و هرکس با شئون اسلام، با کیان اسلام، با حیثیت مسلمین بازی کند، خدا او را نمیبخشد.
معظمله تضعیف رهبری را بالاترین گناه میداند و میفرماید: امروز تضعیف رهبری بالاترین گناه است. از این بالاتر گناهی نیست... از شرب خمر هم حرامتر است... کسی رهبری را تضعیف کند، یعنی یک کشتی هفتاد میلیون نفری را دارد سوراخ میکند... کسی ممکن است ادارهای برود، مورد بیلطفی قرار بگیرد اما با همه این حرفها، اینها توجیه نمیکند که انسان نظام و رهبری را تضعیف کند.
رحلت
آیتالله فاطمینیا سرانجام پس از تحمل دورهای طولانی بیماری بامداد 26 اردیبهشت 1401 در سن 76 سالگی دعوت حق را لبیک گفت.
عصر روز سه شنبه ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱، پیکر آیت الله فاطمینیا با حضور مجاوران و زائران کریمه اهل بیت (ع) از مسجد امام حسن عسکری (ع) به سمت حرم حضرت فاطمه معصومه (س) تشییع و پس از اقامه نماز توسط آیتالله سبحانی در حرم آن حضرت آرام گرفت.
به دنبال این ضایعه رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت این «عالمِ واعظِ درسآموز» را «به خاندان گرامی و همهی صاحبان عزا و ارادتمندان و مستفیدان ایشان تسلیت» گفتند و تأکید داشتند: «اطلاعات گسترده و بیان جذاب و لحن شیرین این عالم محترم، منبعی پرفیض برای جمع زیادی از جوانان و راهجویان بود و فقدان آن مایهی تأسف و اندوه است.»