مرکز اسناد انقلاب اسلامی

یكی از منابع و مآخذ مورد استفاده در تدوین تاریخ، خاطره‌های اشخاص است. هر شخصی دارای تجربه فردی است كه می‌تواند آن را در قالب خاطره روایت كند و به نوشتار درآورد. خاطره، وقایع گذشته است كه شخص آن را دیده یا شنیده و بخشی از محفوظات ذهن است كه چون از برجستگی و ویژگی خاصی برخوردار بوده، شایستگی ثبت و ماندگاری در ذهن را یافته است. خاطره حوادث، رویدادها و حتی سیر عادی زندگی روزمره  است كه با گذشت زمان، در قسمتی از ذهن جای گرفته و ماندگار شده است و بنا به نیاز شخص قابل یادآوری است. با وجود گذشت زمان طولانی از تاریخ وقایع ، بخشی از وقایع كه نقش مهمی در زندگی افراد داشته اند همواره در ذهن زنده‌اند، گرچه شرح دقیق و كامل آن و میزان یادآوری و ذكر جزئیات در افراد مختلف متفاوت است. برخی، خاطره‌نویسی را در معنای عام آن، نه تنها یادآوری و نگارش دیده‌ها، بلكه شنیده‌ها هم دانسته‌اند كه در آن، علاوه بر زمان و مكان وقوع خاطره، به ارزیابی چگونگی وقوع آن نیز می‌پردازد. باید توجه داشت كه به خاطرات باید با دیده احتیاط نگاه كرد و اصول و معیارهای نقد تاریخی را به دقت در موردشان اجرا كرد و از قابل اعتماد بودن آن‌ها مطمئن شد.

از پایان قرن هفدهم میلادی، استفاده از خاطرات شخصی گروه‌های متعدد اجتماعی به عنوان نمونه ‌داده‌های تاریخی؛ مورد توجه محققان قرار گرفت .در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی، از قرون میانه، سفرنامه‌نویسی به عنوان شكلی از خاطره‌نگاری مرسوم بوده و نمونه‌های بارزی از آن در ادوار گوناگون تاریخی می‌توان برشمرد. در تاریخ معاصرایران، با توجه به تحولات مهم ، نهضتها و قیام های مردمی علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی به خصوص انقلاب اسلامی كه این تلاش ها را به ثمر رساند، ثبت وقایع از زبان شاهدان عینی رویدادها حائز اهمیت می باشد.

مركز اسناد انقلاب اسلامی با توجه به این ضرورت بخشی از فعالیت های خود را به ضبط، تدوین و انتشار خاطرات شخصیت های دخیل در وقایع انقلاب اسلامی اختصاص داده است تا منابع دست اول در اختیار پژوهشگران تاریخ معاصر ایران و تاریخ انقلاب اسلامی قرار گیرد.

انقلاب اسلامی همان گونه كه محصول فعالیت های گسترده گروهها و اقشار مختلف جامعه بوده است، باید از زبان افرادی متفاوت و متعدد نیز بازگو شود تا علاوه بر دسترسی جامع تری به جزئیات وقایع ، چگونگی و زوایای گوناگون وقایع نیز پدیدار شوند.