انقلاب اسلامی در کردستان
مطالعه تاریخ معاصر کشور نشان می‌دهد که مساجد و حسینیه‌ها به‌عنوان مراکز و پایگاه‌های دینی و فرهنگی، نقش بسیار حساس و خطیری در ایجاد هسته‌های اولیه نهضت پویا و اصیل احیای اسلام انقلابی و جهت‌دهی به حرکت‌ها و جریانات مردمی داشته‌اند. در دوران انقلاب اسلامی در بیشتر شهرهای کشور از جمله شهرهای استان کردستان، مساجد و حسینیه‌ها، حلقه ارتباطی مردم و رهبران انقلابی بوده‌اند. در این میان مساجد و حسینیه‌های استان کردستان به‌عنوان پایگاه‌های مهم دینی و فرهنگی این استان، سهم بسزایی در برپایی تظاهرات مردمی علیه حکوت پهلوی، در دوران شکل‌گیری انقلاب داشتند که به برخی از آنها اشاره می‌شود.
انقلاب اسلامی در کرج
این رویداد كه فضای شهر را تحت‌تأثیر قرار داد، گسترده‌ترین مخالفت مردم شهر تا این زمان علیه رژیم پهلوی بود و نشان داد مردم كرج در شمار مخالفان جدی رژیم می‌باشند. به همین جهت پس از اعلام حكومت نظامی در 17 شهریور 57، كرج هم از شهرهایی بود كه حكومت نظامی بر آن حاكم شد. اولین شهید كرج كه در جریان تظاهرات قربانی خشونت مأموران حكومت نظامی شد، شهید یوسف پهلوانی از دانش‌آموزان فعال و انقلابی این شهر بود.
عظیم‌ترین حرکت سیاسی دانشجویان مسلمان دانشگاه تبریز در روز 18 اردیبهشت سال 3571 اتفاق افتاد. اساتید مذهبی دانشگاه تبریز از سالیان قبل جلساتی با هم داشتند، این اساتید با صدور اعلامیه‌ها، بیانیه‌ها، شرکت در تظاهرات، به همراهی با نهضت اسلامی مردم، و به‌خصوص دانشجویی پرداختند. بعد از این حوادث دانشگاه با پیروزی انقلاب عملاً فعالیت آموزشی نداشت. با برگزاری تظاهرات دانشجویی و تعطیلی کلاس‌های درس مخالفت خود را با سیاست‌های غلط رژیم پهلوی نشان می‌دادند.
انقلاب اسلامی در اردبیل
آیت‌الله مسایلی هم طبق روال گذشته خود در مسجد میرزا صالح بعد از افطار و نماز مغرب و عشاء به سخنرانی پرداخت. وی در قسمتی از سخنرانی خود ، خواستار تشكیل حكومت اسلامی شد و گفت: «بحمدالله دشمن دین و روحانیت را چند قدم وادار به عقب‌نشینی كردیم ولی این كافی نیست باید حكومت اسلامی در ایران پیاده شود...»
برگی از خاطرات
در كنار ايراد سخنرانى در منطقه فريدون‌شهر، توانستم گروه ضربتى را متشكل از راننده‌هاى مؤمن و مذهبى و پيش‌كسوت‌هاى منطقه تشكيل دهم. اين گروه ضربت در حقيقت هم از من محافظت مى‌كرد و هم اينكه در منطقه تبديل به قدرتى عليه رژيم شده بود. از طرفى من با اين گروه ضربت جلساتى ويژه داشتم و به صورت حضورى آنها را در منزل آقاى سپيانى جمع و با قرآن و اطلاعات روز آشنا مى‌كردم.
بعد از اینکه گزارش خدمت امام (ره) داده شد و شرح ماوقع به ایشان ارائه گردید ایشان خیلی آرام و متین و کاملاً با وقار همیشگی خود فرمودند: «عجب، این آقایان می‌خواستند این‌طور ایران را فتح کنند! حال که آنها قصد دارند گروگان‌ها را بگیرند، آنها در سراسر ایران پخش کنید که اگر برای بار دوم تصمیم گرفتند حمله کنند همه ایران را بگیرند.»
به روایت اسناد |یزد
حساسیت رژیم پهلوی در این ماه چند برابر می‌شد و عوامل امنیتی شاه سعی داشتند با اعمال محدودیت، تهدید، دستگیری و زندانی کردن وعاظ و روحانیون، فعالیت‌های مبارزاتی را در این ماه کنترل نمایند.
انقلاب اسلامی در ارومیه
یكی از فرصت‌هایی كه انقلابیون با استفاده از ظرفیت آن در اشاعه تفكر انقلابی بهره می‌جستند، ماه مبارك رمضان بود. با توجه به حضور روحانیت در مساجد و منابر در این ماه، انقلابیون درصدد استفاده از این موقعیت برمی‌آمدند. در آستانه ماه مبارك رمضان، روحانیونی از قم و تهران جهت سخنرانی در مساجد ارومیه و برای روشنگری و تبلیغ نهضت اسلامی دعوت شدند. از جمله روحانیونی كه به ارومیه دعوت شد، آیت‌الله سید‌علی‌اصغر ناظم‌زاده قمی بود. در سندی كه ساواك از فعالیت‌های او تهیه كرد، از وی با عنوان «روحانی افراطی و طرفدار خمینی» نام برده شده است.
عد از مدت کوتاهی آقای نواب برای آن ده و امامزاده برنامه‌ریزی کردند و به افرادی گفتند که به آن امامزاده بروید و اگر کسی در آن جا مشروب خورد، او را روی تخت بخوابانید و طبق دستور اسلام هشتاد ضربه شلاق بزنید. اگر زن بی‌حجابی آمد، یک زن او را شلاق بزند. براساس این دستور، تمام مأموران انتظامات اسلامی در آن امامزاده مستقر شدند. بحمدالله حتی یک نفر هم جرأت نکرد بیاید آن جا مشروب بخورد و فساد کند و به این شکل آن مکان مقدس پاک‌سازی شد.
به روایت اسناد|جزیره خارک
از طرف هیئت امنای مسجد ولی‌عصر خلیج فارس واقع در جزیره خارک به مناسبت ایام ماه مبارک رمضان از نامبرده بالا که مقیم در قم می‌باشد دعوت به عمل آمده که روز 37/5/12 [1357]، به خارک عزیمت و در مسجد مذکور سخنرانی مذهبی نماید.
