مرکز اسناد انقلاب اسلامی

تلاش برای نجات گروگان‌های آمریکایی در 24 تا 25 آوریل(5-6 اردیبهشت) در قالب عملیات پنجه عقاب ، شاید تلخ‌ترین لحظه در دوران ریاست‌جمهوری کارتر بود. پس از طوفان شن در طبس و سایر مشکلات عملیات متوقف شد و هشت سرباز امریکایی در داخل ایران کشته شدند.به همین منظور هیأتی متشکل از فرماندهان خبره نظامی آمریکا مسئولیت بررسی اشکالات احتمالی و علل عدم موفقیت آن را به عهده گرفتند. این گزارش سال‌ها در رده‌بندی محرمانه قرار داشت و اخیراً در دسترس همگان قرار گرفته است که برای نخستین بار خلاصه‌ای از آن ترجمه و منتشر می‌شود.

شکست امریکایی‌ها در آوریل 1961 در خلیج خوک‌ها با هدف ساقط کردن دولت فیدل کاسترو، اولین و آخرین اشتباه آن‌ها نبود. نیروهای نظامی امریکایی در آوریل 1980 و در جریان عملیات پنجه عقاب برای آزادسازی گروگان‌های امریکایی در تهران بار دیگر با شکست مواجه شدند؛ شکستی که همگان از جمله کارتر رئیس‌جمهور وقت امریکا را به یاد خلیج خوک‌ها انداخت.

بعد از گذشت 40 سال از وقوع حادثه طبس، هنوز افراد و مجموعه­‌هایی هستند که تلاش می‌نمایند تا با طرح مباحث و موضوعات جانبی که تعیین تکلیف شده است، حقایق مکتوم و ناگفته این شکست فضاحت‌بار آمریکاییان را کماکان در هاله‌­ای از ابهام نگه دارند. بی‌بی‌سی فارسی اخیرا گزارشی تحت عنوان «نابودی اسناد محرمانه طبس؛ بازخوانی اتهامی چهل ساله علیه ارتش» را منتشر کرده که فقط تکرار یک ادعای نخ‌نما شده است. به جهت جلوگیری از تحریف تاریخ، شاداب عسگری نویسنده و پژوهشگر تاریخ در یک یادداشت تفصیلی به استناد منابع مختلف داخلی و خارجی به شبهاتی درباره حادثه طبس پاسخ داده است.