آیت الله طالقانی در محرم سال 1357 طی اعلامیه‌ای از مردم خواست در تظاهرات روز تاسوعای آن سال شرکت کنند. در بخشی از این اعلامیه آمده بود: اینجانب روز یکشنبه(تاسوعا) که با روز اعلامیه جهانی حقوق بشر مصادف است از ساعت 9 با عزم و معرفت و آگاهی به تمام جوانب و لوازم امر این راهپیمایی را از خانه‌ام آغاز می‌کنم. البته هیئتی برای تدارک و انتظام امور این راهپیمایی بزرگ سرپرستی و نظارت خواهد داشت.
کد خبر: ۵۱۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۷
گزارش سفارت امریکا از عزاداری انقلابی مردم در محرم 57
فریاد الله‌اكبر علاوه بر اینكه خط مشی نیروهای انقلابی را ترسیم می‌كرد، مانور قدرتی بود علیه رژیم؛ چه اینكه از اكثر پشت‌بام‌ها فریاد تكبیر بلند بود و این نشان‌می‌داد كه شاه در ایران هیچ جایی برای ماندن ندارد. تكبیرهای شب‌های محرم چنان برای شاه كابوس شده بود كه بعد از فرار به مراكش وقتی صدای الله‌اكبر اذان از مأذنه‌ها پخش می‌شد به وحشت می‌افتاد.
کد خبر: ۵۱۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۶
آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی از مراجع تراز اول تقلید پس از رحلت آیت‌الله العظمی بروجردی از اوان طلبگی هم‌حجره امام و رفیق قدیمی ایشان بود. با آغاز نهضت اسلامی همگام با سایر علما و مراجع به پشتیبانی از امام خمینی و نهضت اسلامی پرداخته و با بیانیه‌ها و اعلامیه‌های خود اعتراضات و اقداماتی را علیه رژیم پهلوی صورت داد.با نزدیک شدن به ایام پیروزی انقلاب اسلامی آیت‌الله مرعشی نجفی با تشخیص ضروری دانستن حضور خود، در صحنه‌های عمومی مبارزه وارد می‌شوند. یکی از این قبیل اقدامات را می‌توان حضور ایشان در تحصن روحانیون در دانشگاه تهران در بهمن ماه 1357 عنوان کرد که عرصه را برای دلگرمی مبارزان و ادامه مبارزات تا ورود امام خمینی هموار می‌کرد.
کد خبر: ۵۱۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۶
مجید تفرشی در گفتگوی تفصیلی با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی مطرح کرد:
مجید تفرشی می‌گوید: وزارت خارجه آمریکا در سه دهه اخیر، به دلیل فشار شدید محققان، رسانه‌ها و افکار عمومی دست به انتشار گزینشی برخی از اسناد مرتبط با تحولات سال‌های نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران و کودتای 28 مرداد زده است. او معتقد است: آن چه که طی دو مرحله توسط دولت آمریکا درباره اسناد ایران در سال‌های 1950 تا 1953 منتشر شده، مطلقا بر اساس وظیفه و مسئولیت قانونی نیست و تنها روشی برای از سر باز کردن از وظیفه اصلی قانونی آزادسازی اسناد است. او تلاش BBC در انتشار اسناد 28 مرداد را هدفمند و مغرضانه و به منظور ارائه اطلاعات ناقص، نادرست و ابزاری تاریخی برای اهداف غیرعلمی خود می‌داند.
کد خبر: ۵۱۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۷
گذری بر زندگی و خاطرات مرحوم شیخ محمد سمامی
به گفته حجت‌الاسلام سمامی: امام پس از چهار روز اقامت در كربلا، به سوى نجف‌اشرف به راه افتاد. در نجف مثل ساير شهرها استقبال گسترده‌اى از امام صورت گرفت. به گونه‌اى كه استقبال كنندگان با اطلاع از خبر سفر امام به نجف خود را به خان‌النص (در 40 كيلومترى نجف) رساندند. پس از چند دقيقه، اتومبيل حضرت امام با همراهان ايشان پديدار شد. انتظار به سر رسيد و اتومبيل حامل امام توقف كرد. دوست‌دارانش وى را در آغوش كشيدند. پس از مدتى استراحت در همان مكان چند نفر از شعراى عرب، ابياتى در خوش‌آمدگويى به ايشان خواندند. ايرانى‌ها شعار مى‌دادند و امام سوار اتومبيلى شد كه شيخ نصرالله از نجف برده بود. كاروان به راه افتاد و به نجف رسيد.
کد خبر: ۴۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۱
بازنشر
به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی، به منظور شناخت بهتر ماهیت رژیم پهلوی و مطالعه هدفمند تاریخ آن رژیم، «سیر مطالعاتی پهلوی» از سوی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.ویدئوی زیر به معرفی این سیر مطالعاتی می‌پردازد.
کد خبر: ۴۹۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۱
برشی از خاطرات منتشرنشده حجت‌الاسلام سید مرتضی صالحی خوانساری
حجت‌الاسلام صالحی خوانساری خاطرات از فجایع 17 شهریور 1357 را اینگونه روایت می‌کند: من صبح‌های جمعه در دعای ندبه خیابان نیروی هوایی منبر می‌رفتم. 17 شهریور 57 داشتم می‌رفتم از میدان ژاله رد بشوم دیدم جلویم را گرفتند و تانك‌ها چهار طرف میدان مستقر هستند.نیرو پشت نیرو می‌رسید و تانك‌ها و مسلسل‌ها شلیك می‌کردند. یادم هست چند وقت بعد از جریان جمعه سیاه آب از جوی‌های همان خیابان 17 شهریور فعلی بالا زده بود و به خیابان سرازیر شد. شهرداری‌چی‌ها كه آمده بودند زیر پل‌ها را بیل بزنند تا موانع رد بشود جنازه دو تا زن با چادر مشكی را زیر پل پیدا می‌کنند.
کد خبر: ۴۷۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۴
یکی از بهترین منابع برای تحلیل بافت قدرت در رژیم پهلوی ، گزارشات و اسناد به‌جای‌مانده از سفارت امریکا در تهران است. تحلیل‌‌های گزارشگران سفارت امریکا درباره رویداد تأسیس حزب رستاخیز، بسط و گسترش دیکتاتوری محمدرضا پهلوی، کاهش قدرت هویدا، شناسایی و حذف مخالفان و منتقدان را از اهداف تشکیل این حزب می‌داند. این گزارش‌ها در ماه‌های اولیه تأسیس حزب نشان از نگرش منفی اذهان عمومی دارد و جمع‌بندی قابل‌تأملی از آینده حزب رستاخیز را ارائه می‌دهد. اسناد سفارت به صراحت ناکارآمدی حزب رستاخیز را نشان می‌دهد و چنین اظهار نظر می‌کند: «ایجاد حزب رستاخیز یک اقدام قهقرایی خواهد بود. زیرا این ارگان سیاسی جدید حزبی است بی‌کفایت٬ بارکش که جثه بزرگش تجزیه شده و استقلالش هم از حزب ایران نوین کمتر است. بنابراین محتمل نیست موقعی که محمدرضا پهلوی دیگر رفته است بتواند پایه محکمی برای ثبات محسوب شود.»
کد خبر: ۴۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۲
ویژه‌نامه "نقش اول"| برگی از خاطرات بانو سالاری‌فرد
بانو سالاری‌فرد می‌گوید: «آن موقع تازه آیت‌الله مطهری كتاب مسئله حجاب را نوشته بودند. من در آن فرصتی كه در منزل بودم این كتاب را مطالعه كردم. یك سری از مطالب این كتاب را جمع‌آوری كردم به صورت انشاء آماده كرده بودم...خیلی برای بچه‌ها جاذب بود و اثر داشت؛ به طوری كه در آن زمان فقط من در مدرسه محجبه بودم اما بعد تعدادمان در خود مدرسه شاید به 10، 12 نفر رسید... در مدارس دیگر هم كم‌كم بیشتر شد...»
کد خبر: ۴۷۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۶
ویژه‌نامه "نقش اول"
در سند دستور اداره کل سوم ساواک به ریاست ساواک تهران اینچنین آمده است: « با توجه به اینکه در نظر است محرکین اصلی تظاهرات مورد نظر تحت تعقیب قرار گیرند، خواهشمند است دستور فرمائید نتیجه اقدامات معموله را در مورد شناسائی سایر عاملین تظاهرات مذکور همچنین تعیین آدرس محل سکونت آنان، در اولین فرصت به این اداره‌کل اعلام نمایند.»
کد خبر: ۴۷۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۶
موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر کرد،
«سیر مطالعاتی پهلوی» از سوی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
کد خبر: ۴۶۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۲۱
روزنامه کیهان در بعداز ظهر روز 19 بهمن عکس همافران را در حالی که با امام خمینی ادای احترام می‌کردند، در صفحه اول چاپ کرد. این حادثه برای باقیماندگان رژیم سخت گران آمد. بختیار در غروب همان روز به قره‌باغی زنگ زد و گفت: «آیا روزنامه کیهان را دیده‌اید؟» قره‌باغی گفت: نه؛ بختیار توضیح داد که عکس عده‌ای از پرسنل نیروی هوایی را در اقامتگاه آقای خمینی چاپ کرده است. بختیار مدعی شد که این عکس مونتاژ است و به ژنرال دستور داد تا آن را تکذیب کند».بختیار که پیش از همه از این واقعه خشمگین شده بود، در مجلس شورای ملی گفت: «ملاحظه کنید همین روزنامه کیهان روز پنجشنبه عکس و خبری از یک رژه نظامی چاپ کرد و به صورت بچه‌گانه عکس را مونتاژ نمود که جزئیات آن را اهل فن می‌دانند».
کد خبر: ۴۶۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۱۸
جزئیاتی از فرار هایزر از ایران
در آخرین ساعات حضور در ایران، هایزر گزارشی از آخرین وضعیت به سران کاخ سفید می‌دهد. او می‌گوید: «[بروان] می‌خواست بداند آیا گروه هنوز فکر می‌کند اقدام نظامی گزینهای ممکن است. گفتم: مشتاق‌اند تا جایی‌که امکان دارد پشت سر بختیار بایستند و به‌خوبی می‌دانند که اگر اوضاع خراب شود تنها راه تضمین حمایت از دولت قانونی، مداخله نظامی خواهد بود.
کد خبر: ۴۵۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۱۴
در ویژه‌نامه "روزگار تباه کشف حجاب" حسام‌الدین آشنا و محمدحسن رجبی دوانی طی یادداشت‌هایی با عناوین «شکست سیاست کشف حجاب در دوران رضاخان» و «آزادی؛ قربانیِ سیاست کشف حجاب رضاخانی» به تبیین نتایج سیاست کشف حجاب می‌پردازند. «اهداف پنج‌گانه رضا خان از کشف حجاب»، «مروری بر مبارزات روحانیون علیه سیاست کشف حجاب رضاخانی» و «نتایج کشف حجاب؛ اسارت جایگزین آزادی»، از جمله دیگر مقالات این ویژه‌نامه است.
کد خبر: ۴۳۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶
تهرانی، شکنجه‌گر معروف ساواک در اعترافات خود درباره همکاری موساد و ساواک می‌گوید: کانال ارتباط بین ساواک و موساد در تهران به نام "کمیته زیتون" معروف بود و کارمندان موساد بطور اعم با رئیس ساواک یا مدیران کل ادارات هفتم، دوم و سوم و پنجم و یا اداره کل آموزش و یا معاونین عملیاتی این ادارات کل ارتباط می‌گرفتند.
کد خبر: ۴۱۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۹
در یکی از اسناد به جای مانده از مبارزات دانشجویی در سال 1351 با اشاره به حوادث 16 آذر دانشگاه‌ها، گزارش نخست‌وزیری با امضای هویدا به محمدرضا پهلوی ارسال شده است. در این گزارش به سرکوب، دستگیری و بازجویی دانشجویان تصریح شده است.
کد خبر: ۴۱۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۳
امام خمینی در پیامی به تاریخ 11 آذرماه 1357 فرمودند: «من از سربازان سراسر كشور خواستارم كه از سربازخانه‌ها فرار كنند که این وظیفه‌ایست شرعی که در خدمت ستمکار نباید بود». بعد از این پیام، به اعتراف ارتشبد قره‌باغی: «فتوای آقای خمینی درباره فرار نظامیان از سربازخانه‌ها، سبب ازدیاد روز افزون فرار پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی به خصوص پرسنل وظیفه شد. آثار نامطلوب این وضعیت به حدی بود كه... قدرت مقاومت نیروهای مسلح را از آن‌ها سلب كرد».
کد خبر: ۴۰۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۱
برشی از خاطرات آیت‌الله فاضل استرآبادی
آیت‌الله فاضل استرآبادی می‌گوید: افكار انقلابی امام در نجف بسیار مؤثر بود. طرز تفكری كه برحوزه نجف و علما و فضلای آن حاكم بود، كاملاً با فضای ایران و روحانیت آن تفاوت داشت. بنده كه شاگرد چهل‌ساله مكتب نجف هستم و تمام درس‌هایم را در آنجا گذراندم، عرض می‌كنم كه بسیاری از فعالیت‌های انقلابی در نجف شرعاً ممنوع بود. طرز تفكر ما اینگونه بود، اما امام آمد و ما را برگرداند و به ما باوراند كه افكار و اقدامات انقلابی نه تنها ممنوع نیست، بلكه وظیفه و واجب شرعی است.
کد خبر: ۴۰۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۶
انتشار برای نخستین بار| برشی از خاطرات آیت‌الله موسوی اردبیلی
آیت‌الله موسوی‌اردبیلی می‌گوید: لیبرال‌ها انصافاً نقش‌شان را در زمان نهضت بد بازی كردند. از این طرف به آن صورت به قیام عقیده و ایمان نداشتند از آن طرف هم این‌ها دلشان می‌خواست یك كارهای كمرنگ و رقیق و آرامی انجام دهند. مثلاً زندان بروند اما یك زندانی بروند كه پرونده‌اش خیلی سنگین نباشد. لذا دائماً با ما چانه می‌زدند، شعارها اینجور داده نشود. نوعاً سر شعار با ما چانه می‌زدند که مردم را اینجور احساساتی نكنید. یا مثلاً مردم می‌خواستند راهپیمایی كنند ما هم در كنار مردم بودیم. اما لیبرال ها تا می‌توانستند موافقت نمی‌كردند، جور دیگر عمل می‌كردند. بعدها هم كه فهمیدیم اصلاً بین این‌ها بعضی افراد واقعاً نابابی بودند.
کد خبر: ۴۰۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۳
برشی از خاطرات آیت‌الله مسعودی خمینی
آیت‌الله مسعودی خمینی می‌گوید: آقای پسندیده هر بار که می‌خواست از امام سخن بگوید، از تعبير «آقا» به نحو مطلق استفاده می‌کرد که به کارگیری این تعبیر از سوی کسی که سن بالاتری نسبت به امام داشت، بسیار حائز اهمیت بود.
کد خبر: ۳۹۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۲
